Menno Zuijderduin (59) is bekend met diabetes type 1. Hij is altijd goed ingesteld op insuline. De laatste tijd heeft hij last van tintelingen in zijn voeten. Hij heeft minder gevoel in zijn voeten en wondjes genezen minder snel. Hij vertelt de huisarts dat hij ’s nachts soms pijnscheuten in zijn voeten heeft. De huisarts ziet verkleuringen aan de tenen en vermoedt een diabetische voet door neuropathie.
De huisarts onderzoekt patiënt Zuijderduin en constateert verlaagde reflexen en krachtsvermindering. Het valt op dat de huid van de voeten droog is en dat de venen zijn uitgezet. Zuijderduin blijkt verder een hoge glykemische waarde te hebben, die aangepast moet worden. Alles wijst in de richting van neuropathie. Bij 10 procent van de patiënten met diabetes type 1 tot een leeftijd van 60 jaar wordt een neuropathie vastgesteld op grond van klachten en afwezige achillespeesreflexen. Dat is ook het geval bij Zuijderduin. Het is belangrijk dat de hoeveelheid insuline bij patiënt Zuijderduin langzaam wordt aangepast omdat een te snelle verbetering van de glykemische waarde soms juist leidt tot een toename van de klachten. Zuijderduin klaagt erg over pijn en de huisarts schrijft paracetamol voor.
Stapsgewijze verhoging
Twee weken later komt de patiënt op het spreekuur met dezelfde pijnklachten. De paracetamol heeft maar weinig geholpen. De huisarts gaat over tot het toedienen van tricyclische antidepressiva waarvan is aangetoond dat het goed helpt tegen neuropathische pijn. Ook van de selectieve serotonine-noradrenalineheropnameremmer Duloxetine met een startdosis van 60 mg per dag is een gunstig effect bij de behandeling van neuropathische pijn beschreven. Zuijderduin krijgt eerst 10 mg amitriptyline per dag en de dosis wordt daarna stapsgewijs verhoogd tot 125 mg per dag. Dit mag Zuijderduin niet langer dan zes maanden gebruiken.
Een andere mogelijkheid om de pijnklachten te behandelen is het toedienen van anticonvulsiva.
Auteur Frits Bertelsmann is neuroloog in Ziekenhuis Amstelland en gepromoveerd op diabetische neuropathie
Lees hier meer over deze casus