Hoewel het aantal gevallen van plotselinge hartstilstand tijdens marathons en halve marathons in de Verenigde Staten de afgelopen 20 jaar vrijwel onveranderd bleef, is het risico op sterfte door een dergelijk event bijna gehalveerd.1 De resultaten van het onderzoek hiernaar werden tegelijk met het ACC-congres gepubliceerd in JAMA.2
Tussen 2010 en 2023 voltooiden ruim 29 miljoen mensen een marathon of halve marathon. In die periode werden 176 gevallen van plotselinge hartstilstand geregistreerd. Hoewel het incidentiecijfer licht steeg van 0,54 naar 0,6 per 100.000 deelnemers, daalde het sterftecijfer drastisch: van 0,39 naar 0,2 per 100.000 deelnemers. Volgens sportcardioloog Jonathan Kim is de sterke daling in sterfte te danken aan verbeterde noodplannen. “Directe toegang tot en gebruik van automatische externe defibrillatoren (AED’s) op het parcours, evenals snelle defibrillatie, maken het verschil”, aldus Kim. Opvallend was dat plotselinge hartstilstand vaker voorkwam bij mannen dan bij vrouwen (1,12 versus 0,19 per 100.000) en vaker tijdens marathons dan halve marathons. Vooral mannelijke marathonlopers liepen sinds 2020 een verhoogd risico.
Van de 176 events in 2010-2023 overleefden 77 mensen de plotselinge hartstilstand. Overlevers bleken gemiddeld ouder (47,6 jaar) dan degenen die overleden (34,4 jaar). In 67 gevallen kon een oorzaak worden vastgesteld; coronaire hartziekte was met 40% de meest voorkomende, gevolgd door onbekende oorzaken. Hypertrofische cardiomyopathie, vroeger een belangrijke doodsoorzaak, kwam nu slechts in 7% van de gevallen voor. Een ander belangrijk verschil met het vorige RACER-onderzoek (2000-2009) was dat reanimatie in recente jaren in vrijwel alle gevallen door omstanders werd toegepast, evenals de inzet van een AED. Dit was eerder bij minder dan de helft van de incidenten het geval.
Bronnen:
- Kim JH, Rim AJ, Miller JT, et al. Cardiac arrest during long-distance running races: 2010-2023. ACC Congress 2025, abstract 111-13.
- Kim JH, Rim AJ, Miller JT, et al. Cardiac arrest during long-distance running races. JAMA. 2025 Mar 30. Online ahead of print.