Het stoppen van de dialysebehandeling is in Nederland tussen 2000 en 2020 verworden tot de belangrijkste doodsoorzaak voor dialyseafhankelijke patiënten. Tussen de verschillende dialysecentra blijken grote praktijkvariaties te zijn, ook na correctie voor confounders. Tijdige zorgplanning en goede informatievoorziening voor patiënten is dan ook uiterst belangrijk.
Het doel van deze Nederlandse studie was het beschrijven van de praktijk van het stopzetten van dialyse. Hierbij werd met name aandacht gegeven aan trends in de tijd en praktijkverschillen tussen de diverse dialysecentra. Voor dit onderzoek werd gebruikgemaakt van patiëntdata uit RENINE, de Nederlandse nationale registratie die vrijwel alle patiënten bevat die ten minste 28 dagen dialyse nodig hebben. Alle patiënten die tussen 1 januari 2000 en 31 december 2020 met onderhoudsdialyse begonnen en binnen deze periode overleden, zijn in dit onderzoek geïncludeerd. Data van patiënten bij wie de dialyse werd stopgezet vanwege niertransplantatie of herstel van de nierfunctie werden niet gebruikt.
De belangrijkste uitkomst was sterfte door het stoppen met dialyse zoals dat door de behandelend arts met ERA-EDTA-codes geregistreerd werd. In totaal zijn 34.692 patiënten met onderhoudsdialyse begonnen; 20.389 van hen overleden. Nadat de exclusiecriteria waren toegepast, kon een cohort van 18.412 patiënten voor de analyse worden gebruikt. Het stoppen van de dialyse was door de jaren heen een steeds vaker voorkomende doodsoorzaak geworden. Het percentage steeg van 13,5% in 2000 tot 31,2% in 2019 (in totaal bedroeg dit 22,1%). In de multivariabele analyse waren het stijgen van de leeftijd, vrouwelijk geslacht, langere dialysetijd, hemodialyse als behandelingsmodaliteit en jaar van overlijden onafhankelijke factoren die geassocieerd werden met sterfte door het stoppen met dialyseren. De variatie tussen de centra was groot, ook nadat er gecorrigeerd werd voor confounders: 36,6% lag buiten de 95%-controlegrenzen.
Bron:
Van Oevelen M, et al. Dialysis withdrawal in the Netherlands between 2000-2020: time trends and centre variation. ERA-EDTA 2021. Abstract FC118.