Adjuvante therapie met mitotaan heeft bij patiënten met adrenocorticaal carcinoom het meeste effect op de verlenging van de ziektevrije overleving als de plasmaspiegel zo lang mogelijk > 14 mg/l bedraagt. Dit blijkt uit een internationaal Europees onderzoek van het European Network for the Study of Adrenal Tumors.1
Adjuvante behandeling met mitotaan na een operatie wegens adrenocorticaal carcinoom (ACC) is in de praktijk lastig uit te voeren. Aangetoond is dat een plasmaconcentratie van > 14 mg/l de ziektevrije overleving kan verlengen. Er bestaat echter geen consensus over hoe deze plasmaspiegel het beste bereikt kan worden. Recent is – analoog aan het controleren van antistolling met vitamine-D-antagonisten – de time in target range (TTR) voorgesteld als parameter om de behandeling met mitotaan te monitoren. TTR is gedefinieerd als het aantal maanden waarin de plasmaspiegel van mitotaan >14 mg/l bedraagt.2
Om na te gaan of TTR (mede)bepalend is voor de duur van de ziektevrije overleving, analyseerde een groep Europese onderzoekers retrospectief de gegevens van 157 patiënten met ACC die allen minimaal 1 jaar adjuvante therapie met mitotaan hadden gehad. Bij alle patiënten was minstens driemaal per jaar de plasmaspiegel mitotaan bepaald. Andere mogelijke voorspellende factoren voor de ziektevrije overleving die in de studie werden onderzocht, zijn leeftijd, sekse, tumorstadium, hormoonsecretie door de tumor, resectiestatus, Weiss-score en Ki67-index.
De mediane follow-up van de patiënten bedroeg 49 (95%-BI 33-92) maanden. De gemiddelde behandelduur met mitotaan bedroeg 25 (22-36) maanden en de gemiddelde TTR 14 (6-21) maanden. In een multivariate analyse bleken een hoge Ki67-index en een hoge Weiss-index significant gecorreleerd met een verhoogd risico op terugkeer van ziekte. Een langere TTR was significant gecorreleerd met een betere ziektevrije overleving (HR 0,80; (95%-BI 0,70-0,90 (p < 0,001)).
Op basis van deze resultaten concluderen de onderzoekers dat een langere blootstelling aan > 14 mg/l mitotaan bijdraagt aan een langere ziektevrije overleving bij ACC. De studie is volgens de onderzoekers tevens een aansporing om bij adjuvante behandeling van ACC met mitotaan, drugmonitoring toe te passen en op basis daarvan de dosis mitotaan zo nodig aan te passen.
Bronnen:
- Puglisi S, Calabrese A, Basile V, et al. Prolonged exposure to target mitotane concentrations is associated with better recurrence-free survival in patients with adrenocortical carcinoma on adjuvant treatment. ECE 2023, abstract OC9.3.
- Puglisi S, Calabrese A, Basile V, et al. Mitotane concentrations influence outcome in patients with advanced adrenocortical carcinoma. Cancers (Basel). 2020; 12: 740.