Obesitas bij adolescenten en jongvolwassenen verhoogt het risico op MS. Nieuw onderzoek verheldert hoe leptine een inflammatoire respons stimuleert bij MS-patiënten met overgewicht of obesitas. Leptine blijkt een tegengesteld effect te hebben op CD4+CD25- effectorcellen en op CD4+CD25+ regulatoire T-cellen (Tregs).
Obesitas induceert een chronische laaggradige inflammatie die wordt gekenmerkt door veranderde secretie van adipokinen, met name van leptine. Dit peptidehormoon speelt een cruciale rol bij het reguleren van het lichaamsgewicht, maar helpt ook processen rond auto-immuniteit en inflammatie te reguleren. Om beter inzicht te krijgen in de link tussen obesitas en MS, zijn in een studie met 309 RRMS-patiënten en 322 controlepersonen de effecten van leptine op myelinespecifieke T-cellen en Tregs nagegaan.
Het risico op het krijgen van MS werd verhoogd door overgewicht op 15-jarige leeftijd (OR = 2,16; p = 0,01) en obesitas op 20-jarige leeftijd (OR = 3,9; p = 0,01). De leptinespiegels correleerden in beide groepen met de BMI. De effecten die leptine uitoefent op Tregs en effector-T-cellen bleken tegengesteld. Bij Tregs resulteerde leptine in anergie en hyporesponsiviteit; bij effector-T-cellen verhoogde leptine de proliferatie van autoreactieve T-cellen, remde het de inductie van apoptose, en stimuleerde het de secretie van pro-inflammatoire cytokinen. MS-patiënten met obesitas produceerden meer pro-inflammatoire cytokinen dan personen met hooguit overgewicht.
De effecten van leptine op CD4+CD25- effector-T-cellen bleken te worden gemedieerd door verhoogde fosforylering van STAT3-eiwitten en extracellulair signaalgereguleerd kinase 1/2 (ERK1/2), en door downmodulatie van de celcyclusremmer P27kip1. De effecten van leptine op Tregs bestonden daarentegen uit verminderde fosforylering van ERK1/2 en upregulatie van p27kip1.
Bron:
Correale J, et al. The relationship between obesity and MS – metabolic-immunological interaction. ACTRIMS 2021 virtual forum, S3.2. www.abstractsonline.com/pp8/#!/9245/presentation/10.