Er blijkt een dosisresponsrelatie te zijn tussen de concentratie van een aantal veel voorkomende verontreinigende stoffen in de lucht en de incidentie van hartstilstand die zich niet in het ziekenhuis voordoet. Met deze kennis kan onder meer in specifieke gebieden worden voorspeld hoeveel gevallen van hartstilstand er verwacht worden, zodat de (plaatselijke) gezondheidszorg daar op kan worden ingericht.
In een Italiaanse studie werden de associaties tussen kortdurende blootstelling aan verontreinigende deeltjes en gasvormige stoffen en de incidentie van hartstilstand buiten het ziekenhuis onderzocht. Hiervoor werd gekeken naar dagelijkse concentraties van fijnstof, stikstofdioxide, koolmonoxide, benzeen, zwaveldioxide en ozon.
Eerst werd de mediane dagelijkse incidentie van hartstilstand in 2019 berekend, waarna elke dag geclassificeerd werd als een hogere of lagere incidentie dan de mediane waarde. Met behulp van de concentratiewaarden van meetstations in het hele studiegebied berekenden de onderzoekers de gemiddelde dagelijkse concentratie van de zeven in de studie betrokken verontreinigende stoffen.
De resultaten toonden aan dat er in 2019 in totaal 1582 gevallen van hartstilstand buiten het ziekenhuis plaatsvonden. De mediane dagelijkse incidentie bedroeg 0,3/100.000 inwoners. De concentraties PM10, PM2,5, stikstofdioxide, koolmonoxide, benzeen en zwaveldioxide waren significant hoger op de dagen met een hartstilstand boven de mediaan in vergelijking met dagen waarop de incidentie onder de mediaan lag. In de eerste analyse vertoonde ozon een tegentrend, namelijk een significant hogere concentratie in de periode met lage incidentie. Vervolgens werd de relatie tussen de concentratie (of dosis) van elke verontreinigende stof en de kans op een hartstilstand boven de mediane waarde onderzocht.
Na correctie voor de gemiddelde dagtemperatuur werd een dosis-responsrelatie aangetoond voor alle geteste verontreinigende stoffen, waaronder ozon, waarbij een stijging van de concentratie geassocieerd was met een grotere kans op een hartstilstand. Voor temperatuur werd een omgekeerd verband gevonden, waarbij de kans op een hartstilstand toenam naarmate de temperatuur daalde.
Bron:
Gentile FR, et al. Out-of-hospital cardiac arrest and ambient air pollution: a dose-effect relationship and a predictive role in OHCA risk. ESC Congress 2021.