Een eensluidende definitie voor SLE in remissie

Delen via:
EULAR 2021

Remissie is het behandeldoel bij lupus erythematodes (SLE),1 maar tot nu ontbrak een gemeenschappelijke definitie over wat remissie dan is. Die definitie is er nu, dankzij het Definition Of Remmission In SLE (DORIS)-project.

“De definitie maken is mede zo lastig omdat de uitkomsten van SLE nog steeds matig zijn: patiënten ervaren een lage kwaliteit van leven2 en de mortaliteit is nog steeds significant hoog”,3 vertelt hoogleraar Klinische Immunologie en Reumatologie Ronald van Vollenhoven van het Amsterdam UMC. “Beter behandelen kan met nieuwe medicatie, maar ook met beter gebruik van huidige behandelingen. Zo kwam er eerder al de aanbeveling om SLE ‘treat to target’ te behandelen1 met als doel remissie.”

Lange weg

Omdat er geen uniforme definitie van remissie bestond, werkte de DORIS-groep met medisch specialisten in reumatologie, nefrologie, dermatologie en klinische immunologie en patiëntvertegenwoordigers de afgelopen vijf jaar al aan een raamwerk, op basis van systematische literatuurreviews, specifieke onderzoeksvragen en de mate van bewijs. Dit jaar kwamen de zestig leden ook tot consensus over een werkbare definitie. Die luidt: “Een klinische SLEDAI gelijk aan nul, een lage score op de Physician Global Assessment-vragenlijst [< 0,5 (0-3)], en een stabiele medische behandeling: dat zijn de kernpunten van de definitie SLE in remissie.”

Stabiele behandeling

Serologie en tijdsduur vallen buiten de definitie van remissie. “Serologie is niet betekenisvol voor de behandeling”, legt Van Vollenhoven uit. “Dat geldt ook voor de term ‘duurzaam’.” Verder mag de patiënt nog antimalaria, een lage dosis prednison (5 mg/dag of minder), en/of immuunsuppressiva inclusief biologicals gebruiken. “Helemaal geen medicatie meer nodig hebben, komt namelijk zeer zelden voor en is dus niet bruikbaar in de praktijk.” Tot slot adviseert Van Vollenhoven: “Gebruik deze definitie als het na te streven behandeldoel in klinische zorg, als concept in onderwijs, en als belangrijkste uitkomstmaat in onderzoek, zowel bij klinische trials als observationele studies.”

Literatuur:

  1. Van Vollenhoven RF, Mosca M, Bertsias G, et al. Ann Rheum Dis. 2014;73:958-967.
  2. Bexelius C, Wachtmeister K, Skare P, et al. 2013;22:793-801.
  3. Bultink IEM, De Vries F, Van Vollenhoven R, et al. Rheumatology (Oxford). 2021;60:207-216.

Bron:

Van Vollenhoven R, Bertsias G, Doria A, et al. The 2021 DORIS definition of remission in SLE – final recommendations from an international task force. EULAR 2021, oral presentation 0296.

Betere zorg voor mensen met PMR

dec 2025

Lees meer over Betere zorg voor mensen met PMR

Stoppen met tocilizumab bij glucocorticoïdafhankelijke polymyalgia rheumatica?

dec 2025

Lees meer over Stoppen met tocilizumab bij glucocorticoïdafhankelijke polymyalgia rheumatica?

Nieuwe voorspellers longfibrose bij systemische sclerose ontdekt

dec 2025 | ILD, Sclerodermie

Lees meer over Nieuwe voorspellers longfibrose bij systemische sclerose ontdekt

Associatie tussen auto-immuniteit en toxiciteit van CAR T-celtherapie bij kanker

dec 2025 | Leukemie, Lymfoom, Sclerodermie, SLE

Lees meer over Associatie tussen auto-immuniteit en toxiciteit van CAR T-celtherapie bij kanker

Nieuwe antistoffen ontwikkeld die ontsteking remmen bij auto-immuunziekten

dec 2025 | Benigne hematologie, RA

Lees meer over Nieuwe antistoffen ontwikkeld die ontsteking remmen bij auto-immuunziekten

Plantaardige leefstijl blijkt blijvend effectief bij reuma en artrose

dec 2025 | Artrose, RA

Lees meer over Plantaardige leefstijl blijkt blijvend effectief bij reuma en artrose

SpA café 10: Jubileumeditie!

11 dec 2025 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 10: Jubileumeditie!

Reumatologie Quiz 2025

25 nov 2025 om 20:00 | Arthritis psoriatica, RA, Sclerodermie

Lees meer over Reumatologie Quiz 2025

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

PsD Hand in hand: De kracht van samenwerking tussen dermatoloog en reumatoloog

30 jun 2025 om 20:00 | Arthritis psoriatica, Artritis, Psoriasis

Lees meer over PsD Hand in hand: De kracht van samenwerking tussen dermatoloog en reumatoloog

Keynote webinar | Spotlight on advances in lupus

27 mei 2025

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on advances in lupus

SpA café 9: Patiëntspecifiek behandelen bij uitzonderingen zoals uveïtis

15 mei 2025 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 9: Patiëntspecifiek behandelen bij uitzonderingen zoals uveïtis

SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

2 okt 2024 om 18:30 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

30 jul 2024 | Artritis, Psoriasis

Lees meer over Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Splenectomie bij antifosfolipide-antilichaam-gerelateerde trombocytopenie

nov 2017 | SLE

Lees meer over Splenectomie bij antifosfolipide-antilichaam-gerelateerde trombocytopenie

Geen verhoogd risico op tweede maligniteit door biologicals

nov 2017 | RA

Lees meer over Geen verhoogd risico op tweede maligniteit door biologicals

Nieuw intra-articulair middel tegen artrose lijkt effectief

nov 2017 | Artrose

Lees meer over Nieuw intra-articulair middel tegen artrose lijkt effectief

IL-23p19-remmer effectiever dan placebo bij PsA

nov 2017 | Arthritis psoriatica

Lees meer over IL-23p19-remmer effectiever dan placebo bij PsA

Minder progressie van Bechterew bij hogere dosis secukinumab

nov 2017 | Spondyloartritis

Lees meer over Minder progressie van Bechterew bij hogere dosis secukinumab

Nieuw antilichaam veelbelovend voor IgG4-gerelateerde ziekte

nov 2017

Lees meer over Nieuw antilichaam veelbelovend voor IgG4-gerelateerde ziekte

Loopafstand verbetert door rapamycine bij myositis

nov 2017

Lees meer over Loopafstand verbetert door rapamycine bij myositis

Ustekinumab effectief bij actieve SLE

nov 2017 | SLE

Lees meer over Ustekinumab effectief bij actieve SLE

Effectiviteit en veiligheid tofacitinib houden aan

nov 2017 | RA

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid tofacitinib houden aan

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-03

MedNet Reumatologie 2025-02

jul 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-02

MedNet Reumatologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-01

MedNet Reumatologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-03

MedNet Reumatologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-02

MedNet Reumatologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-01

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID