Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

EAN 2023

Slechte slaap draagt mogelijk bij aan neurodegeneratieve ziekten (NDD), maar helemaal zeker is dat nog niet. Een retrospectieve cohortstudie toont nu aan dat een verminderde slaapstructuur, bepaald met polysomnografie, samengaat met een hoger risico op het voorkomen van een NDD-diagnose minimaal 5 jaar later. 

Slaap en neurodegeneratie zijn een verhaal van de kip of het ei. Patiënten met neurodegeneratieve stoornissen (NDD) hebben namelijk vaak last van slaapstoornissen, maar daarnaast rapporteren veel mensen soms al jaren voorafgaand aan hun NDD-diagnose verschillende slaapklachten. Mogelijk draagt slechte slaap dus bij aan neurodegeneratie, maar het ontbreekt vooralsnog aan grootschalige longitudinale studies met objectieve slaapmetingen om dit verband hard te maken. Een retrospectieve cohortstudie met polysomnografie, de gouden standaard voor het meten van slaapstructuur, werpt licht op deze zaak. 

De onderzoekers verzamelden gegevens bij volwassen patiënten zonder NDD die polysomnografie ondergingen in een Oostenrijks slaapbehandelingscentrum. Patiënten werden alleen geïncludeerd als zij binnen 5 jaar na het slaaponderzoek geen NDD-diagnose hadden gekregen. De belangrijkste uitkomstmaat was een NDD-diagnose tussen 5 en maximaal 17 jaar na de polysomnografie. 

Van de bijna 1000 geïncludeerde patiënten (68,3% man; mediane leeftijd 54,9 jaar) kregen er 75 (7,5%) een NDD-diagnose na een mediane periode van 12,8 jaar. Na controle voor slaapstoornissen en medicatie-inname bleken er significante verbanden te zijn tussen 1%-afnames in slaapefficiëntie, diepe slaap (fase N3) en REM-slaap en verhoogde risico’s op het voorkomen van neurodegeneratie. Een 1%-afname in wakker zijn tussen de eerste keer inslapen en de laatste keer wakker worden gaf juist een verlaging van het risico op het voorkomen van NDD’s. Verdere statistische analyses lieten zien dat meer wakker zijn de belangrijkste voorspeller was voor NDD, gevolgd door minder N3-slaap en REM-slaap. De auteurs concluderen dat veranderingen in slaap kunnen bijdragen aan de pathogenese van neurodegeneratieve stoornissen. 

Bron:

Ibrahim A, Heidbreder A, Cesari M, et al. Sleep features and long-term incident neurodegenerative diseases: a polysomnographic study. EAN Virtual Congress 2023, abstract OPR-061.

Nieuw consortium voor onderzoek naar immuuntherapie

apr 2025 | Immuuntherapie

Lees meer over Nieuw consortium voor onderzoek naar immuuntherapie

Irene van der Schaaf benoemd tot hoogleraar Neurovasculaire interventieradiologie

apr 2025 | Neuro-vasculair

Lees meer over Irene van der Schaaf benoemd tot hoogleraar Neurovasculaire interventieradiologie

DOAC’s bij sinustrombose veilig en patiëntvriendelijk

apr 2025 | Neuro-vasculair

Lees meer over DOAC’s bij sinustrombose veilig en patiëntvriendelijk

‘EAN heeft veel te bieden’

apr 2025

Lees meer over ‘EAN heeft veel te bieden’

"Nieuwe alzheimermiddelen niet voor alle patiënten geschikt"

apr 2025 | Dementie

Lees meer over "Nieuwe alzheimermiddelen niet voor alle patiënten geschikt"

HEALEY ALS Platform: eerste 4 studies gepubliceerd

apr 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over HEALEY ALS Platform: eerste 4 studies gepubliceerd

Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

12 mei 2025 om 20:00 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen
Er zijn geen e-learnings gevonden.

EAN in ORANJE 2025

zondag 22 jun 2025 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2025

Lage ziekteactiviteit voor, tijdens en na de zwangerschap bij gebruik ocrelizumab

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Lage ziekteactiviteit voor, tijdens en na de zwangerschap bij gebruik ocrelizumab

Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over 4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01