Eetgewoonten beïnvloeden respons op immuuntherapie

Delen via:
UEG Week 2022

Een nieuwe studie onderstreept hoe belangrijk het is eetgewoonten onder de loep te nemen bij patiënten die met immuuntherapie starten. De resultaten suggereren dat een mediterraan dieet bij immuuntherapie met checkpointremmers is geassocieerd met een hogere respons en progressievrije overleving onder patiënten met gevorderd melanoom.

Veel eerdere studies hadden al laten zien dat het microbioom in de darmen van invloed is op de respons op checkpointremmers. Daarbij viel op dat veel van de hierbij geïmpliceerde darmmicroben duidelijk gedefinieerde associaties hebben met eetgewoonten. Hieruit kwam het idee voort dat vezelrijk eten de respons op checkpointremmers zou kunnen verbeteren. 

Nederlandse en Britse onderzoekers hebben daarop de handen ineengeslagen bij de zogeheten PRIMMstudy. Hierin is bij 91 patiënten met gevorderd melanoom de link onderzocht tussen eetpatronen en respons op checkpointremmers (PD-1-remmers, CTLA4-remmers of combinatietherapie). De belangrijkste klinische eindpunten waren algehele respons (ORR), progressievrije overleving na 12 maanden (PFS12) en immuungerelateerde bijwerkingen (irAE’s) graad 2 of hoger. 

Zowel het mediterrane dieet als een meer dan gemiddeld gebruik van enkelvoudige onverzadigde vetzuren (MUFA) vertoonde significant lineaire associaties met ORR en PFS12. Bij de Nederlandse deelnemers was er een positieve associatie tussen ORR en een eetpatroon met een prominente plaats voor volkorenbrood, groenten en aardappelen. In termen van voedselgroepen bleek de behandelrespons positief te worden beïnvloed door gebruik van vis, noten, volkorenproducten en peulvruchten. De onderzoekers vonden ook dat volkorenproducten en peulvruchten het risico op toxiciteit van de behandeling verkleinden. Veel rood en bewerkt vlees eten verhoogde dit risico juist.

De auteurs denken dat deze resultaten ook relevant kunnen worden voor andere patiënten, aangezien checkpointremmers ook onderzocht worden als behandeling bij andere soorten kanker, onder meer van het maag-darmkanaal.

Bron:

Bolte L, Lee KA, Björk JR, et al. Dietary intake influences the response to cancer immunotherapy. UEG Week 2022, abstract OP021.

Serummarker geassocieerd met galzuurgerelateerde diarree bij Crohn

dec 2018 | IBD

Lees meer over Serummarker geassocieerd met galzuurgerelateerde diarree bij Crohn

Protonpompremmers verhogen langetermijnrisico op pneumonie bij ouderen

dec 2018

Lees meer over Protonpompremmers verhogen langetermijnrisico op pneumonie bij ouderen

Langetermijneffectiviteit ustekinumab

dec 2018 | IBD

Lees meer over Langetermijneffectiviteit ustekinumab

NKp46 is een diagnostische biomarker en mogelijk therapeutisch doelwit

dec 2018 | Coeliakie

Lees meer over NKp46 is een diagnostische biomarker en mogelijk therapeutisch doelwit

Nieuwe inzichten over ‘diverticular disease’

dec 2018

Lees meer over Nieuwe inzichten over ‘diverticular disease’

Mortaliteit bij patiënten met vs. zonder cirrose en auto-immune hepatitis

nov 2018 | Hepatologie

Lees meer over Mortaliteit bij patiënten met vs. zonder cirrose en auto-immune hepatitis

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

11 jun 2024 om 20:00 | Acuut nierfalen, Chronische nierschade, Niertransplantatie

Lees meer over Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

Nationaal Hepatitis Delta webinar

28 mei 2024 | Hepatitis, Hepatologie, Virale infecties

Lees meer over Nationaal Hepatitis Delta webinar

Mastering Chronic Pancreatitis Pain: A Multidisciplinary Approach and Practical Solutions

6 feb 2024 om 20:00

Lees meer over Mastering Chronic Pancreatitis Pain: A Multidisciplinary Approach and Practical Solutions

Minder besproken symptomen bij colitis ulcerosa: hoe pakken we ze aan?

1 sep 2023 | IBD

Lees meer over Minder besproken symptomen bij colitis ulcerosa: hoe pakken we ze aan?

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Nieuwe behandeloptie voor Eosinofiele Oesofagitis (EoE)

16 mei 2023 om 20:00 | Oesofagitis

Lees meer over Nieuwe behandeloptie voor Eosinofiele Oesofagitis (EoE)

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

e-learning Acute pancreatitis

Pancreatitis

Lees meer over e-learning Acute pancreatitis

e-learning: Verbeterde zorg voor slokdarm- en maagkanker

Chirurgie

Lees meer over e-learning: Verbeterde zorg voor slokdarm- en maagkanker

Exocriene pancreasinsufficiëntie

Pancreatitis

Lees meer over Exocriene pancreasinsufficiëntie

ECCO in ORANJE 2025

donderdag 20 feb 2025 van 18:00 tot 21:45 | IBD

Lees meer over ECCO in ORANJE 2025

Computerondersteunde diagnose poliepen minder specifiek in proximale colon

okt 2024 | Endoscopie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Computerondersteunde diagnose poliepen minder specifiek in proximale colon

Ultrabewerkt voedsel geeft vaker terugval bij ziekte van Crohn

okt 2024 | IBD

Lees meer over Ultrabewerkt voedsel geeft vaker terugval bij ziekte van Crohn

Fecestransplantatie evenaart antibiotica bij acute 'C. difficile'-infectie

okt 2024 | Bacteriële infecties, Transplantatie

Lees meer over Fecestransplantatie evenaart antibiotica bij acute 'C. difficile'-infectie

L-carnitine verbetert conditie lever bij NAFLD

okt 2024 | Hepatologie

Lees meer over L-carnitine verbetert conditie lever bij NAFLD

Vedolizumab effectiever in vroege fase ziekte van Crohn

okt 2024 | IBD

Lees meer over Vedolizumab effectiever in vroege fase ziekte van Crohn

Cendakimab effectief bij patiënten met eosinofiele oesofagitis

okt 2024 | Oesofagitis

Lees meer over Cendakimab effectief bij patiënten met eosinofiele oesofagitis

Poeptransplantatie verbetert effect immuuntherapie bij nierkanker

okt 2024 | Immuuntherapie, Uro-oncologie

Lees meer over Poeptransplantatie verbetert effect immuuntherapie bij nierkanker

Filgotinib is effectief in de klinische praktijk

okt 2024 | IBD

Lees meer over Filgotinib is effectief in de klinische praktijk

Dieet krijgt ziekte van Crohn bij kinderen in remissie

okt 2024 | IBD

Lees meer over Dieet krijgt ziekte van Crohn bij kinderen in remissie

Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

jun 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

nov 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

sep 2023 | IBD

Lees meer over Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

Podcast Acute pancreatitis

apr 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Acute pancreatitis

Podcast pancreascarcinoom

dec 2022 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Podcast pancreascarcinoom

Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

nov 2021

Lees meer over Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

Diagnose en behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD)

dec 2020 | IBD

Lees meer over Diagnose en behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD)

MedNet Gastro-enterologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-03

MedNet Gastro-enterologie special IBD 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie special IBD 2024

MedNet Gastro-enterologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-02

MedNet Gastro-enterologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-01

MedNet Gastro-enterologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-04

MedNet Gastro-enterologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-03

MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

sep 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

MedNet Gastro-enterologie 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-02

MedNet Gastro-enterologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-01