Nu we weer meer en verder mogen reizen, is het handig om de kennis over tropische huidklachten en wonden up-to-date te houden. Andreas Montag gaf een kort overzicht van huidklachten die duikers kunnen oplopen door zeedieren.
“Sponzen zien er fantastisch uit, maar blijf eraf: ze zijn bijzonder giftig”, waarschuwt Montag. “Sommige vormen hebben naalden die eruitzien als haren en die bij aanraking direct voor ernstige en extreem jeukende contactallergie zorgen. Ook kan het aanraken van een spons leiden tot pijnlijke netelroos, een zwelling van het aangedane gebied en blaren. Is er toch aanraking geweest, behandel de huid dan door te spoelen met veel water, verdund zeepsop en dep de huid droog. Haal naalden eruit met zelfklevende tape. Vaak treedt enkele dagen later uitslag op. Die is goed te behandelen met topische steroïden of antimicrobiële middelen.”
Brandwonden
Neteldieren, zoals kwallen en zeeanemonen, gebruiken netelcellen als verdediging. “Deze cellen zijn giftig en zorgen bij aanraking voor een desintegratie van het celmembraan: dat barst open. Daarnaast vernietigt het erytrocyten, wat leidt tot hemolyse. Het geeft een continue prikkeling van het zenuw- en spierweefsel en kan zelfs leiden tot pijnlijke verlamming. Contact geeft onmiddellijk scherpe pijn met lokale zwelling en netelroos. Een lichte brandwond trekt na 24 uur weg, maar een serieuze kan leiden tot bloedblaren, overgeven en zelfs shock. Wees daarom zelfs voorzichtig met dode kwallen op het strand. De evidence-based behandeling is scrubben met zand en eventuele resten verwijderen met een scherp instrument, bijvoorbeeld een betaalpas. Wat niet werkt is azijn, scheerschuim, kokosmelk of urine, zoals je vaak leest op internet. Geef duikers het advies om onder water niets aan te raken en niets mee te nemen.”
Bron
Montag A. Aquatic dermatology, what you really need to know. EADV 2021, oral presentation D1T08.4B.