Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

Delen via:
ECTRIMS 2023

Uit een recente genoombrede associatiestudie onder ruim 12.000 mensen met MS bleek dat mensen met 2 kopieën van de variant rs10191329 in de DYSF-ZNF638-locus een snellere ziekteprogressie hebben dan niet-dragers. Een Nederlandse studie dook dieper in enkele pathologische en functionele uitkomstmaten.

De onderzoekers bepaalden het genotype voor rs10191329 bij 290 MS-patiënten van wie weefsel aanwezig was in de Nederlandse Hersenbank. Er waren maar 6 donoren met het homozygote risicoallel A:A. In vergelijking met niet-dragers hadden deze mensen meer laesies in de cortex en hersenstam. Ook waren er meer microgliacellen met een ‘schuimig’ uiterlijk (p = 0,036) en minder vertakte microglia (p = 0,009), wat een teken kan zijn van zenuwschade. 

De onderzoekers matchten vervolgens de 6 donoren met een cohort van 12 niet-dragers (C:C) op basis van leeftijd, geslacht, post-mortemkenmerken, progressief fenotype, leeftijd bij de start van MS en het aantal jaar tot een EDSS-score van 6,0 was bereikt. Immunohistologisch onderzoek liet zien dat homozygote dragers van het risicoallel meer laesies en een lagere zenuwdichtheid hadden in de cortex en meer laesies en schade aan axonen in de piramidebaan. 

Vervolgens keken de onderzoekers naar genexpressie van de flankerende genen DYSF en ZNF683, die normaal gesproken betrokken zijn bij respectievelijk membraanherstel in spieren en het onderdrukken van ongeïntegreerd virus-DNA. Voor de 2 groepen samen bleek dat beide genen minder tot expressie kwamen in actieve laesies dan in normaal uitziende witte stof. Er was een sterke correlatie tussen de aanwezigheid van oligodendrocyten en expressie van DYSF en ZNF638. Uit een vergelijking tussen de A:A-groep en C:C-groep bleek dat de A:A-groep een significant hogere expressie had van DYSF in normaal uitziende grijze stof en van ZNF638 in normaal uitziende witte stof. Wat dit precies betekent voor de onderliggende ziektemechanismen, zal in verder onderzoek moeten worden nagegaan. 

Bron:

Engelenburg J, van den Bosch A, Chen A et al. A new genetic variant associated with age-related multiple sclerosis severity associates with enhanced lesion activity and axonal damage. ECTRIMS 2023, abstract O083/919.

In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

nov 2024 | Artrose, Dementie

Lees meer over In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

nov 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

Positief advies voor lecanemab (Leqembi) bij beperkte groep alzheimerpatiënten

nov 2024 | Dementie

Lees meer over Positief advies voor lecanemab (Leqembi) bij beperkte groep alzheimerpatiënten

Zorgbelasting mantelzorgers van mensen met dementie blijft reden tot bezorgdheid

nov 2024 | Dementie

Lees meer over Zorgbelasting mantelzorgers van mensen met dementie blijft reden tot bezorgdheid

De dunne lijn tussen slapen en waken op de intensive care en hypersomnolentieaandoeningen

nov 2024

Lees meer over De dunne lijn tussen slapen en waken op de intensive care en hypersomnolentieaandoeningen

Rekening houden met hormoonhuishouding bij vrouwen met migraine

nov 2024 | Hoofdpijn

Lees meer over Rekening houden met hormoonhuishouding bij vrouwen met migraine

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Positieve effecten patisiran bij hATTR-amyloïdose

apr 2018

Lees meer over Positieve effecten patisiran bij hATTR-amyloïdose

Nieuwe AAN-richtlijn bepleit vroege interventie bij MS

apr 2018 | Multipele Sclerose

Lees meer over Nieuwe AAN-richtlijn bepleit vroege interventie bij MS

Effectiviteit cenobamaat bij diverse soorten partiële aanvallen

apr 2018 | Epilepsie

Lees meer over Effectiviteit cenobamaat bij diverse soorten partiële aanvallen

Gunstige verhouding voordelen en risico's cladribine bij MS

apr 2018 | Multipele Sclerose

Lees meer over Gunstige verhouding voordelen en risico's cladribine bij MS

Consequenties van staken behandeling bij stabiele MS

apr 2018 | Multipele Sclerose

Lees meer over Consequenties van staken behandeling bij stabiele MS

Ziektemodificerende behandeling ziekte van Huntington

apr 2018

Lees meer over Ziektemodificerende behandeling ziekte van Huntington

Strikt glutenvrij dieet beschermt tegen glutenneuropathie

apr 2018

Lees meer over Strikt glutenvrij dieet beschermt tegen glutenneuropathie

Autologe stamceltransplantatie bij ALS

apr 2018 | Neuro-musculair

Lees meer over Autologe stamceltransplantatie bij ALS

Resultaten aducanumab bij prodromale/lichte Alzheimer

apr 2018 | Dementie

Lees meer over Resultaten aducanumab bij prodromale/lichte Alzheimer

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03