GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

Delen via:
ECTRIMS 2023

Neurofilament light chain, glial fibrillary acid protein en contactine-1 zijn biomarkers voor hersenweefselschade die gemeten kunnen worden in liquor en serum. Ze kunnen in de toekomst mogelijk gebruikt worden als prognostische biomarkers bij MS. Bij mensen met progressieve MS is nu de relatie onderzocht tussen deze biomarkers en verschillende klinische en imagingmaten, met opmerkelijke resultaten. 

De onderzoekers van onder andere het Amsterdam UMC gebruikten in een exploratief onderzoek gegevens van de SPRINT-MS, een Amerikaans fase II-studie bij mensen met primair of secundair progressieve MS. 255 patiënten (gem. leeftijd 55,6 jaar; 53,3% vrouw) stonden bloed af en konden zelf kiezen of ze liquor wilden afstaan, wat 70 mensen deden. Laboratoriummedewerkers bepaalden concentraties van neurofilament light chain (NfL), glial fibrillary acid protein (GFAP) en contactine-1. Klinische maten waren onder andere EDSS-scores, en de MRI-maten van atrofie van de gehele hersenen en corticale atrofie. Statistische analyses bestonden uit Spearman-rangcorrelaties en log-lineaire regressiemodellen met leeftijd en geslacht als controlevariabelen. 

In het algemeen was de richting van de relaties – zoals verwacht – positief voor de klinische maten en negatief voor de imagingmaten. Anders gezegd: wanneer de biomarkerwaarden hoger waren, was er meer functiebeperking en schade op MRI-scans. Verder hingen de biomarkerwaarden vaker samen met imagingmaten dan met klinische maten. GFAP correleerde wat sterker met deze imagingwaarden dan NfL. Opmerkelijk was dat biomarkers in serum in deze studie sterker correleerden met de imagingmaten dan biomarkers in liquor. Dit gaat in tegen het idee dat de aanwezigheid van biomarkers in liquor de gouden standaard is. Er waren geen significante correlaties tussen contactin-1 en de klinische en imagingmaten. De resultaten van de lineaire regressiemodellen bevestigden deze trends. 

De uitkomsten ondersteunen de veronderstelling dat GFAP in serum een geschikte biomarker is voor hersenweefselschade bij progressieve MS, al is een voorzichtige interpretatie nodig, aangezien longitudinale gegevens ontbreken en omdat de steekproef voor liquor relatief klein was, zo concluderen de onderzoekers. 

Bron: 

Fox RJ, Harvey T, In ’t Veld S et al. Evaluating the relation of NfL, GFAP and contactin-1 in serum and CSF with clinical and MRI measures in progressive MS. ECTRIMS 2023, abstract O063/548.

Nieuwe McDonald-criteria diagnose MS gepubliceerd

dec 2017 | Multipele Sclerose

Lees meer over Nieuwe McDonald-criteria diagnose MS gepubliceerd

Gezond dieet geassocieerd met minder functionele beperkingen bij MS

dec 2017 | Multipele Sclerose

Lees meer over Gezond dieet geassocieerd met minder functionele beperkingen bij MS

Parkinsonpatiënt beter af met gespecialiseerde fysiotherapie

dec 2017 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinsonpatiënt beter af met gespecialiseerde fysiotherapie

Veelbelovende PET-tracer voor gebruik bij MS

dec 2017 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veelbelovende PET-tracer voor gebruik bij MS

MS-onderzoekers on the Move

dec 2017 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS-onderzoekers on the Move

Hanneke Hulst lid van De Jonge Akademie

nov 2017 | Multipele Sclerose

Lees meer over Hanneke Hulst lid van De Jonge Akademie

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

sep 2024 | Myocardinfarct, Netvliesafwijkingen, Neuro-vasculair

Lees meer over Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over 3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

Veranderingen in structurele connectiviteit bij mensen met MS en cognitieve beperkingen

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veranderingen in structurele connectiviteit bij mensen met MS en cognitieve beperkingen

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03