Veel patiënten melden ten onrechte een penicilline-allergie. Dit kan leiden tot een suboptimale behandeling voor de patiënt en ongewenste gevolgen voor de volksgezondheid. Onderzoekers uit Utrecht werken daarom aan een gecertificeerd instrument dat onterechte registraties van penicilline-allergieën verwijdert uit het elektronisch patiëntendossier.
In Nederland heeft 5% van de patiënten in ziekenhuizen en 2% in de eerste lijn een geregistreerde penicilline-allergie. “Dat komt neer op ongeveer 350.000 allergieregistraties”, vertelt internist allergoloog-immunoloog en klinisch farmacoloog Maja Bulatović Ćalasan, werkzaam in het UMC Utrecht. “Maar meer dan 95% van deze registraties (315.000) zijn onterecht. De gevolgen zijn groot: patiënten krijgen inferieure behandelingen en krijgen soms reserve (intraveneuze) antibiotica. Dit kan leiden tot meer complicaties, hogere kosten en antimicrobiële resistentie. Kortom, onterechte registraties verwijderen, is een belangrijk maatschappelijk en gezondheidszorgdoel.”
Combinatietool
Dat willen de onderzoekers bereiken met een digitale CE-gecertificeerde tool, de Beta-Lactam Antibiotic Stewardship Tool (BLAST). De BLAST combineert de gevalideerde klinische risicoscore PEN-FAST2 met gegevens van eerder gepubliceerde bètalactam-kruisreactiviteitstabellen. Zo is het instrument te gebruiken voor risicostratificatie, beoordeling van het ontlabelen en het herkennen van veilige alternatieven in het geval van allergische reacties met een hoog risico. PEN-FAST kan nauwkeurig patiënten met een (zeer) laag risico op een allergische reactie op een bètalactam herkennen. Bij hen kan zonder allergietest de registratie worden verwijderd. De alternatieve bètalactam-selectietool helpt veilige alternatieven vinden in geval van een vermoede allergische reactie op een bepaald bètalactam.
Tegen antibioticaresistentie
Omdat de BLAST is te gebruiken als instrument dat klinische besluitvorming vergemakkelijkt, valt het onder de Europese verordening voor medische hulpmiddelen. “We werken daarom nu aan CE-certificering. Daarna starten we met het te integreren van de tool in de workflow van EPD’s van ziekenhuizen, ziekenhuisapotheken en huisartsen. We beginnen in de regio’s Utrecht en Groningen. Daarna volgt de rest van Nederland en hopen we de tool ook internationaal uit te rollen in de strijd tegen antibioticaresistentie.”
Bronnen:
- Bulatović Ćalasan, M. Beta-Lactam Antibiotic Stewardship Tool (BLAST): from CE-certification to integration in electronic health record systems in the Netherlands, EAACI 2024, oral presentation 001618.
- Trubiano JA, Vogrin S, Chua KYL, et al. Development and Validation of a Penicillin Allergy Clinical Decision Rule. JAMA Intern Med. 2020 May 1;180(5):745-52.