Het effect van cognitieve gedragstherapie op insomnia bij patiënten met RA

Delen via:
EULAR 2022

Een zes weken durende cognitieve gedragstherapie in een groep verbeterde de objectief gemeten slaapefficiëntie niet bij patiënten met reumatoïde artritis. Wel gaf deze therapie een verbetering op lange termijn van door de patiënt gerapporteerde uitkomsten, zoals vermoeidheid, impact van ziekte, depressie en pijn.1

Slapeloosheid komt veel voor bij patiënten met reumatoïde artritis (RA) en kan symptomen en klachten zoals vermoeidheid, depressieve symptomen en pijn verergeren.2 Het is aangetoond dat cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid positieve effecten heeft op de slaap bij andere klinische populaties.3,4 Cognitieve gedragstherapie is echter niet eerder onderzocht bij patiënten met RA.

In de hier gepresenteerde RCT kreeg de interventiegroep 6 weken cognitieve gedragstherapie van een getrainde verpleegkundige. De patiënten hadden gemiddeld 8 jaar insomnia. De primaire analyses waren gebaseerd op de intention-to-treat (ITT) populatie. Deze bestond uit 62 patiënten (89% vrouw), met een gemiddelde leeftijd van 58 jaar (SD 10), een DAS28-CRP van 3,4 (SD 1,0), een Insomnia Severity Index (ISI) score van 18,9 (SD 4,4) en een mediane Patient Global Assessment-score (PGA) van 55 (IQR 28;71). Primaire uitkomstmaat was slaapefficiëntie gemeten met polysomnografie (PSG).

Slaapefficiëntie

Op week 7 was de slaapefficiëntie 88,7% in de interventiegroep, vergeleken met 83,7% in de controlegroep (verschil: 5,0; 95%-BI -0,4 – 10,4; p = 0,068). Resultaten van PSG op week 26 waren niet verbeterd. Voor slaap- en RA-gerelateerde patiëntgerapporteerde uitkomsten (PROM’s) werden statistisch significante verschillen gevonden op week 26 tussen de interventiegroep en de controlegroep (slapeloosheid, RA-impact van ziekte, PGA).

Patiëntervaringen

De onderzoekers hebben ook gekeken naar de patiëntervaringen ten aanzien van cognitieve gedragstherapie.5 Deze ervaringen werden verzameld tijdens een face-to-face interview met 10 vrouwen en 1 man. Over het algemeen vonden de deelnemers cognitieve gedragstherapie uitdagend en veeleisend, maar tegelijkertijd ook zinvol. Zij wilden bepaalde componenten na afloop van de interventie blijven gebruiken om hun slaap verder te verbeteren. Alhoewel PSG geen significante verschillen liet zien tussen de interventie- en de controlegroep denken de onderzoekers dat cognitieve gedragstherapie toch belangrijke klinische implicaties kan hebben voor de behandeling van insomnia bij patiënten met RA vanwege de effecten op de patiëntgerapporteerde uitkomsten.

Bronnen

  1. Latocha KM, et al. The effect of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a randomised controlled trial. EULAR 2022. Oral presentation OP0295-HPR.
  2. Løppenthin K, Esbensen BA, Jennum P, et al. Sleep quality and correlates of poor sleep in patients with rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol. 2015 Dec;3412:2029-39.
  3. Sivertsen B, Omvik S, Pallesen S, et al. Cognitive behavioral therapy vs zopiclone for treatment of chronic primary insomnia in older adults: a randomized controlled trial. JAMA. 2006 Jun 28;29524:2851-8.
  4. Johnson JA, Rash JA, Campbell TS, et al. A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive behavior therapy for insomnia (CBT-I) in cancer survivors. Sleep Med Rev. 2016 Jun;27:20-8.
  5. Latocha KM, et al. Patients’ experiences of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a qualitative study. EULAR 2022. Oral presentation OP0116-HPR.

Ontstaan van reuma veel complexer dan gedacht

mei 2024 | RA

Lees meer over Ontstaan van reuma veel complexer dan gedacht

Passende sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een ziekte of beperking

mei 2024

Lees meer over Passende sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een ziekte of beperking

De rol van echografie in de diagnostiek van reuscelarteriitis

mei 2024 | Arteriitis

Lees meer over De rol van echografie in de diagnostiek van reuscelarteriitis

Concrete stappen richting planetaire gezondheid binnen umc-opleidingen

mei 2024

Lees meer over Concrete stappen richting planetaire gezondheid binnen umc-opleidingen

Zinnige zorg: Verbetersignalement Reumatoïde artritis

mei 2024 | RA

Lees meer over Zinnige zorg: Verbetersignalement Reumatoïde artritis

CXCL9 potentiële biomarker voor Sjögren met extraglandulaire manifestaties

mei 2024 | Sjögren

Lees meer over CXCL9 potentiële biomarker voor Sjögren met extraglandulaire manifestaties

SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

2 okt 2024 om 18:30 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

30 jul 2024 | Artritis, Psoriasis

Lees meer over Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

8 nov 2023 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

30 okt 2023 om 20:00 | Artrose

Lees meer over ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

3 okt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

6 mrt 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

e-learning SpA in de praktijk

Psoriasis, Spondyloartritis

Lees meer over e-learning SpA in de praktijk
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Mag het een milligrammetje minder?

nov 2024 | RA

Lees meer over Mag het een milligrammetje minder?

AI in de reumatologie: blik op de (nabije) toekomst

nov 2024

Lees meer over AI in de reumatologie: blik op de (nabije) toekomst

IL17A-remmer lijkt ook effectief bij kinderen met ziekte van Still

nov 2024 | Arthritis psoriatica, Artritis, JIA

Lees meer over IL17A-remmer lijkt ook effectief bij kinderen met ziekte van Still

Nieuwe ACR-richtlijn voor lupusnefritis benadrukt combinatiebehandeling

nov 2024 | Chronische nierschade, SLE

Lees meer over Nieuwe ACR-richtlijn voor lupusnefritis benadrukt combinatiebehandeling

Late breaker: emapalumab effectief bij macrofaagactivatiesyndroom

nov 2024 | JIA

Lees meer over Late breaker: emapalumab effectief bij macrofaagactivatiesyndroom

Insulineresistentie gerelateerd aan 31 ziektes

sep 2024 | Bacteriële infecties, Bewegingsstoornissen, Diabetes, Jicht, Pancreatitis

Lees meer over Insulineresistentie gerelateerd aan 31 ziektes

RECLARIT: app ondersteunt RA-patiënten bij zelfmanagement

jun 2024 | RA

Lees meer over RECLARIT: app ondersteunt RA-patiënten bij zelfmanagement

Actieve anti-IL-6-immuuntherapie voor knieartrose: een fase I-trial

jun 2024 | Artrose, Immuuntherapie

Lees meer over Actieve anti-IL-6-immuuntherapie voor knieartrose: een fase I-trial

Hoe snel na verdenking valt de diagnose axiale spondyloartritis?

jun 2024 | Spondyloartritis

Lees meer over Hoe snel na verdenking valt de diagnose axiale spondyloartritis?

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-03

MedNet Reumatologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-02

MedNet Reumatologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-01

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

MedNet Reumatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-04

MedNet Reumatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-03

MedNet Reumatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-02