De helft van de patiënten die met chronische rugpijn en een verdenking op axiale spondyloartritis bij de reumatoloog kwamen, kreeg binnen 35 maanden na het begin van de klachten de diagnose, zo bleek uit nieuwe resultaten uit de SPACE-studie die werden gepresenteerd door Mary Lucy Marques van het LUMC.1
Wanneer patiënten minder dan 2 jaar last hebben van chronische rugpijn en met een verdenking op axiale spondyloartritis (axSpA) worden doorverwezen naar een reumatoloog, dan kunnen zij snel en betrouwbaar worden gediagnosticeerd.2 Het is echter nog onduidelijk hoeveel tijd er bij deze patiënten gemiddeld zit tussen het begin van de klachten en de diagnose en welke factoren hierop van invloed zijn.
Marques en haar Leidse collega’s zochten dit uit met gegevens uit het SPondyloArthritis Caught Early (SPACE)-cohort over 548 patiënten jonger dan 45 jaar met chronische rugpijn met onbekende oorzaak die ≥ 3 maanden en ≤ 2 jaar geleden ontstond. Tijdens elk studiebezoek (baseline en na 3, 12 en 24 maanden) beoordeelde de reumatoloog de aan- of afwezigheid van axSpA.
Na 2 jaar hadden 215 patiënten (39%) de klinische diagnose axSpA gekregen. De mediane tijd tussen de start van de klachten en de diagnose was 35 maanden, maar die tijd was in sommige situaties aanzienlijk korter, namelijk bij sacro-iliitis zichtbaar op röntgenfoto’s (8 maanden), sacro-iliitis zichtbaar op MRI (12 maanden), inflammatoire darmziekte (12 maanden), positief voor HLA-B27 (18 maanden) en perifere artritis (24 maanden). De waarschijnlijkheid om gediagnosticeerd te worden met axSpA was het hoogst bij HLA-B27-positiviteit (HR 4,2) en sacro-iliitis op MRI (HR 3,5) en bij de aanwezigheid van perifere artritis, anterieure uveïtis of psoriasis (alle HR van ongeveer 2). Tot slot was de kans op de diagnose iets hoger bij mannen, een goede respons op NSAID’s en een lagere leeftijd.
Bronnen:
- Marques ML, Van der Heijde D, De Bruin L, et al. How early is early? Unveiling time to diagnosis since symptom onset and its determinants in patients suspected of early axial spondyloarthritis: data from the SPondyloArthritis Caught Early (SPACE) cohort. EULAR 2024, abstract OP0310.
- Marques ML, Ramiro S, van Lunteren M, et al. Can rheumatologists unequivocally diagnose axial spondyloarthritis in patients with chronic back pain of less than 2 years duration? Primary outcome of the 2-year SPondyloArthritis Caught Early (SPACE) cohort. Ann Rheum Dis. 2024;83:589-98.