In de afgelopen decennia is het profiel van chronisch coronair syndroom aanzienlijk veranderd. In het internationale CLARIFY-register zijn de langetermijnuitkomsten van deze patiënten wereldwijd geïnventariseerd. Van de patiënten met stabiel coronarialijden hebben degenen met angina en een doorgemaakt hartinfarct een slechte prognose, zelfs bij een goede therapietrouw. Deze uitkomsten kregen tevens een plek in het European Heart Journal.
In het prospectieve observationele CLARIFY-register zijn de gegevens van 32.703 patiënten met chronisch coronair syndroom die afkomstig waren uit 45 landen, bijgehouden gedurende een follow-upperiode van gemiddeld vijf jaar. Het primaire eindpunt, een samenstelling van cardiovasculaire sterfte en niet-fatale hartinfarcten, was na vijf jaar opgetreden bij 8,0% van de patiënten (bij 8,1% van de mannen en bij 7,6% van de vrouwen).
Voorspellers
Er werden enkele voorspellers voor het optreden van het primaire eindpunt gevonden: eerdere ziekenhuisopname vanwege hartfalen, huidig ??rookgedrag, atriumfibrilleren, woonplaats in Midden- en Zuid-Amerika, eerder doorgemaakt hartinfarct of beroerte, diabetes, huidige angina en perifeer vaatlijden.
Er was een interactie tussen angina en eerder hartinfarct (p = 0,0016). Bij patiënten met een doorgemaakt hartinfarct ging angina gepaard met het vaker optreden van primaire events (11,8 vs. 8,2% bij patiënten zonder angina, p < 0,001), terwijl bij patiënten zonder een doorgemaakt hartinfarct de eventpercentages vergelijkbaar waren bij degenen met of zonder angina (6,3 vs. 6,4%; p > 0,99). Er werd vaak een behandeling voor secundaire preventie voorgeschreven.
Hoog risico
Ondanks het adequate voorschrijfbeleid van secundaire preventie blijkt dat patiënten met chronisch coronair syndroom, angina en een doorgemaakt hartinfarct een hoog risico hebben. Zij verdienen mogelijk een intensieve behandeling.
CLARIFY - In stable coronary disease, patients with angina and prior myocardial infarction have a poor prognosis despite adherence to guideline recommended therapies. Final 5-year results from the CLARIFY study. ESC 2019 meeting, Hot Line Session 5, Tue 3 Sep. 11:00 - 12:30.
Sorbets E, Fox KM, Elbez Y, Danchin N, Dorian P, Ferrari R, et al. Long-term outcomes of chronic coronary syndrome worldwide: insights from the international CLARIFY registry. Eur Heart J. 2019 Sept 3, ehz660. DOI:https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehz660.