IJzersuppletie bij hartfalen lijkt sterfte niet te beïnvloeden

Intraveneuze ijzersuppletie bij patiënten met hartfalen en verminderde linkerventrikelejectiefractie en ijzerdeficiëntie was geassocieerd met een significant verminderd risico op ziekenhuisopnames als gevolg van hartfalen en cardiovasculaire oorzaken, maar zonder duidelijk effect op de sterfte.¹ De resultaten werden gelijktijdig aan het congres gepubliceerd in het European Heart Journal.²

Ofschoon inmiddels wel is aangetoond dat bij patiënten met ijzerdeficiëntie en hartfalen (HF) intraveneus (i.v.) ijzercarboxymaltose op de symptomen en het inspanningsvermogen een gunstig effect heeft, blijken de effecten van deze behandeling op klinische events een stuk minder duidelijk te liggen. Ponikowski et al. voerden een meta-analyse uit om die effecten op ziekenhuisopnames en sterfte te karakteriseren. 

Hiertoe werden individuele patiëntgegevens uit 3 dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken, CONFIRM-HF 2, AFFIRM-AHF 3 en HEART-FID, geanalyseerd. In totaal betrof dit 4.475 patiënten; 2.241 kregen ijzercarboxymaltose en 2.234 placebo. De 2 vooraf gespecificeerde samengestelde primaire eindpunten waren ziekenhuisopnames wegens cardiovasculaire (CV)-ziekte/CV-sterfte en ziekenhuisopnames wegens HF/sterfte wegens HF. 

Het verschil in ziekenhuisopnames wegens CV-ziekte/CV-sterfte was statistisch significant met 27,6% in de ijzercarboxymaltose-groep en 30,5% in de placebogroep (relatieve risicoreductie 0,86, p = 0,029). Het percentage ziekenhuisopnames wegens HF/CV-sterfte was 22,5% en 25,2% (relatieve risicoreductie 0,87; p = 0,076).

Deze uitkomsten werpen volgens onderzoekers de vraag op wat nu precies de rol van ijzersuppletie bij patiënten met HF is als het gaat om reductie van morbiditeit en mortaliteit. Hoewel het ontbreken van bewijs niet betekent dat er helemaal geen bewijs is, kan men zich wel afvragen wat de effectiviteit van i.v. ijzersuppletie is bij het reduceren van ziekenhuisopnames wegens HF. De grote betrouwbaarheidsintervallen die bij de analyse zijn gehanteerd voor ziekenhuisopnames wegens HF/CV-sterfte in deze meta-analyse laten vooralsnog veel ruimte voor twijfel. 

Bronnen:

1. Ponikowski P. Effects of FCM on recurrent HF hospitalizations: an individual participant data meta-analysis. ESC Congress 2023, hot line 2. 
2. Ponikowski P, Mentz RJ, Hernandez AF, et al. Efficacy of Ferric carboxymaltose in heart failure with iron deficiency: an individual patient data meta-analysis. Eur Heart J. 2023. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad586.