Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

Delen via:
ECTRIMS 2023

Het ontrafelen van het ingewikkelde samenspel tussen genetische risicofactoren en omgevingsfactoren bij kinderen met MS kan meer inzicht geven in oorzakelijke factoren van de ziekte. Professor Emmanuelle Waubant presenteerde tijdens het congres resultaten van verschillende studies naar de interactie tussen aan de ene kant genen en aan de andere kant een doorgemaakte virusinfectie, blootstelling aan de zon of blootstelling aan toxische stoffen. 

Talrijke factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van MS, waaronder meer dan 200 genetische varianten en omgevingsfactoren, zoals een eerdere infectie met het Epstein-Barr virus, overgewicht en roken. Waubant beredeneerde dat de invloed van omgevingsfactoren op de ontwikkeling van MS gemakkelijker te bestuderen is bij kinderen dan bij volwassenen, vanwege de kortere tijd tussen blootstelling aan risicofactoren en start van de ziekte en omdat de kans op onbetrouwbare herinneringen over de mate van blootstelling kleiner is. 

Een gen-omgevingsinteractie (GxE) is aanwezig als het effect van blootstelling aan de ene risicofactor – in genen of omgeving – afhangt van blootstelling aan een andere risicofactor. Van additieve interactie is sprake als het gecombineerde risico van 2 factoren groter of kleiner is dan de som van de risico’s (1 + 1 is niet gelijk aan 2). Dit is een interessant concept voor de publieke gezondheidszorg, omdat het betekent dat bepaalde subgroepen meer dan gemiddeld zullen profiteren van preventieve maatregelen. 

Eerdere onderzoeken bij kinderen geven bewijs voor de aanwezigheid van additieve GxE-interacties tussen 2 genetische varianten die geassocieerd zijn met MS, namelijk HLA-DRB1*15 en het GG-genotype van CD86, en eerdere infectie met Epstein-Barr-virus. Vooralsnog is er geen bewijs voor de aanwezigheid van GxE-interacties tussen verschillende genetische risicofactoren voor MS en blootstelling aan de zon of ultraviolette straling. Wel zijn additieve interacties gevonden tussen DRB1*15 en het CD86 GG-genotype en blootstelling aan ozon. Meer kennis van deze interacties kan uiteindelijk belangrijke inzichten geven in pathologische mechanismen van MS. 

Bron: 

Waubant E. Interactions between genetic and environmental risk factors in pediatric MS. ECTRIMS 2023, abstract O081/4005.

Samen het tij keren, in de zorg en als individu

dec 2024 | Gynaecologische oncologie

Lees meer over Samen het tij keren, in de zorg en als individu

Beurs voor onderzoek naar medicatie bij 5 varianten van Alzheimer

dec 2024 | Dementie

Lees meer over Beurs voor onderzoek naar medicatie bij 5 varianten van Alzheimer

KBA’s geëvalueerd voor nieuwe opleidingsplan

dec 2024

Lees meer over KBA’s geëvalueerd voor nieuwe opleidingsplan

“Wat is het onderliggende substraat van achteruitgang die losstaat van aanvallen en laesies?”

dec 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over “Wat is het onderliggende substraat van achteruitgang die losstaat van aanvallen en laesies?”

Onderwijs in ziek zijn en in voorlichting over ziek zijn

dec 2024

Lees meer over Onderwijs in ziek zijn en in voorlichting over ziek zijn

Meer fietsongelukken zorgen voor meer hersenletsel

dec 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Meer fietsongelukken zorgen voor meer hersenletsel

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Bloedverdunners verminderen cognitieve achteruitgang bij AF niet

dec 2024 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Bloedverdunners verminderen cognitieve achteruitgang bij AF niet

Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

sep 2024 | Myocardinfarct, Netvliesafwijkingen, Neuro-vasculair

Lees meer over Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over 3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04