Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

Delen via:
ECTRIMS 2023

Het ontrafelen van het ingewikkelde samenspel tussen genetische risicofactoren en omgevingsfactoren bij kinderen met MS kan meer inzicht geven in oorzakelijke factoren van de ziekte. Professor Emmanuelle Waubant presenteerde tijdens het congres resultaten van verschillende studies naar de interactie tussen aan de ene kant genen en aan de andere kant een doorgemaakte virusinfectie, blootstelling aan de zon of blootstelling aan toxische stoffen. 

Talrijke factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van MS, waaronder meer dan 200 genetische varianten en omgevingsfactoren, zoals een eerdere infectie met het Epstein-Barr virus, overgewicht en roken. Waubant beredeneerde dat de invloed van omgevingsfactoren op de ontwikkeling van MS gemakkelijker te bestuderen is bij kinderen dan bij volwassenen, vanwege de kortere tijd tussen blootstelling aan risicofactoren en start van de ziekte en omdat de kans op onbetrouwbare herinneringen over de mate van blootstelling kleiner is. 

Een gen-omgevingsinteractie (GxE) is aanwezig als het effect van blootstelling aan de ene risicofactor – in genen of omgeving – afhangt van blootstelling aan een andere risicofactor. Van additieve interactie is sprake als het gecombineerde risico van 2 factoren groter of kleiner is dan de som van de risico’s (1 + 1 is niet gelijk aan 2). Dit is een interessant concept voor de publieke gezondheidszorg, omdat het betekent dat bepaalde subgroepen meer dan gemiddeld zullen profiteren van preventieve maatregelen. 

Eerdere onderzoeken bij kinderen geven bewijs voor de aanwezigheid van additieve GxE-interacties tussen 2 genetische varianten die geassocieerd zijn met MS, namelijk HLA-DRB1*15 en het GG-genotype van CD86, en eerdere infectie met Epstein-Barr-virus. Vooralsnog is er geen bewijs voor de aanwezigheid van GxE-interacties tussen verschillende genetische risicofactoren voor MS en blootstelling aan de zon of ultraviolette straling. Wel zijn additieve interacties gevonden tussen DRB1*15 en het CD86 GG-genotype en blootstelling aan ozon. Meer kennis van deze interacties kan uiteindelijk belangrijke inzichten geven in pathologische mechanismen van MS. 

Bron: 

Waubant E. Interactions between genetic and environmental risk factors in pediatric MS. ECTRIMS 2023, abstract O081/4005.

In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

nov 2024 | Artrose, Dementie

Lees meer over In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

nov 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

Positief advies voor lecanemab (Leqembi) bij beperkte groep alzheimerpatiënten

nov 2024 | Dementie

Lees meer over Positief advies voor lecanemab (Leqembi) bij beperkte groep alzheimerpatiënten

Zorgbelasting mantelzorgers van mensen met dementie blijft reden tot bezorgdheid

nov 2024 | Dementie

Lees meer over Zorgbelasting mantelzorgers van mensen met dementie blijft reden tot bezorgdheid

De dunne lijn tussen slapen en waken op de intensive care en hypersomnolentieaandoeningen

nov 2024

Lees meer over De dunne lijn tussen slapen en waken op de intensive care en hypersomnolentieaandoeningen

Rekening houden met hormoonhuishouding bij vrouwen met migraine

nov 2024 | Hoofdpijn

Lees meer over Rekening houden met hormoonhuishouding bij vrouwen met migraine

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over 4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

jul 2023 | Dementie

Lees meer over Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03