Proctocolectomie met een permanent ileostoma lijkt te zijn geassocieerd met een gunstigere transplantatievrije overleving bij primaire scleroserende cholangitis (PSC). Dit wijst op een rol van het microbioom bij de pathofysiologie van PSC.
Colectomie, vooral proctocolectomie met een permanent ileostoma, na levertransplantatie is geassocieerd met een verlaagde kans op terugkeer van PSC. Het effect van colectomie op het verloop van PSC voor transplantatie is minder duidelijk. Een retrospectieve cohortstudie van Nederlandse bodem beoogde daarin meer duidelijkheid te brengen. Hiertoe werden de gegevens van 1341 volwassen PSC-patiënten verzameld bij wie de diagnose tussen 1972 en 2021 was gesteld. Het primaire eindpunt was transplantatievrije overleving, die werd gedefinieerd als levertransplantatie of aan PSC gerelateerd overlijden anders dan colorectaal carcinoom.
Van de 1341 deelnemers hadden 912 (68%) een inflammatoire darmziekte (IBD); 187 (14%) hadden een colectomie ondergaan, doorgaans in verband met actieve colitis, dysplasie of neoplasie. Tijdens in totaal 14.393 patiëntjaren ondergingen 370 patiënten (28%) een levertransplantatie. Er overleden 397 patiënten (30%); bij 318 (80%) stond de oorzaak daarvan in direct verband met de PSC. De mediane transplantatievrije overleving was 19 jaar.
De belangrijkste uitkomst van de studie was dat de hazard ratio (HR) voor het primaire eindpunt significant lager was na proctocolectomie met aanleg van een permanent ileostoma (HR 0,47; 95%-BI 0,24-0,93) versus geen colectomie. Dit verschil was er niet met de groep die een colectomie had ondergaan waarbij een deel van de dikke darm gespaard kon blijven: HR 0,90 (95%-BI 0,67-1,19), vermoedelijk omdat in dat geval ook het microbioom deels intact blijft.