Patiënten die vanwege hartfalen RAAS-remmers gebruikten, hadden bij de toevoeging van de kaliumbinder patiromeer significant lagere kaliumwaarden in vergelijking met patiënten in de placebogroep. Dit is gevonden in de DIAMOND-studie, waaraan ook artsen uit Groningen meewerkten.
Remming van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS) resulteert zoals bekend in een aanzienlijke overlevingswinst van patiënten met hartfalen met een verminderde ejectiefractie (HFrEF). RAAS-remming kan echter resulteren in een stijging van de kaliumwaarde in het bloed.
Hyperkaliëmie kan diverse symptomen veroorzaken, zoals spierzwakte, gevoelloosheid, pijn op de borst, hartkloppingen en misselijkheid. Hoewel de meeste patiënten met hoge kaliumspiegels geen symptomen ervaren, is hyperkaliëmie een van de belangrijkste redenen om te stoppen met RAAS-remmers of om de dosis te verlagen, waardoor het cardiovasculaire (CV) risico van de patiënt kan toenemen.
In de richtlijnen staat het advies om de RAAS-remming te stoppen op het moment dat de kaliumwaarde hoger is dan 6 mmol/l en om bij een waarde van 5-6 mmol/l de dosis te verlagen en de patiënt nauwlettend in de gaten te houden.
In de praktijk stoppen of verlagen artsen deze medicijnen in ongeveer 40-50% van de behandelperiode, zelfs bij patiënten met een kaliumwaarde lager dan 6 mmol/l.
Hoewel noch de deelnemers noch hun behandelende artsen wisten of ze patiromeer of een placebo gebruikten, kenden hun artsen de kaliumwaarden in de loop van de tijd en konden op basis daarvan de doses van de RAAS-remmers aanpassen. In de placebogroep werd vaak de dosis verlaagd.
Patiënten die doorgingen met het gebruik van patiromeer, hadden lagere kaliumwaarden in vergelijking met degenen die placebo gebruikten, ook al kregen ze vaker en hogere doses RAAS-remmers. Bij met patiromeer behandelde patiënten traden minder vaak klinisch relevante episodes van hyperkaliëmie op.
Voor patiënten bij wie hyperkaliëmie de belangrijkste reden is om niet de geadviseerde RAAS-remming te gebruiken, vindt Javed Butler (Dallas, VS) patiromeer een nuttige toevoeging.
Bronnen
- Butler J, et al. DIAMOND trial: patiromer for the management of hyperkalemia in subjects receiving renin-angiotensin-aldosterone system inhibitor medications for heart failure with reduced ejection fraction. ACC Virtual Congress 2022, abstract.
- Butler J, Anker SD, Siddiqi TJ, et al. Patiromer for the management of hyperkalaemia in patients receiving renin-angiotensin-aldosterone system inhibitors for heart failure: design and rationale of the DIAMOND trial. Eur J Heart Fail. 2022;24:230-8.