Na 15 jaar follow-up van de ProtecT-trial, die tussen 1999 en 2009 in Groot-Brittannië is uitgevoerd, blijkt de mortaliteit laag bij patiënten die destijds de diagnose gelokaliseerde prostaatkanker kregen. Tegen de verwachting in was de overlevingskans niet afhankelijk van de gekozen behandeling.1
In het kader van de ProtecT-trial (NCT02044172) werd tussen 1999 en 2009 in Groot-Brittannië bij 82.429 mannen tussen 50 en 69 jaar het prostaatspecifieke antigeen (PSA) getest. Dit resulteerde in 2.664 diagnoses van gelokaliseerde prostaatkanker. Van deze 2664 mannen werden vervolgens 1.643 gerandomiseerd naar actieve monitoring (n = 545), prostatectomie (n = 553) of radiotherapie (n = 545). 10 jaar later werden in de groep die werd gemonitord meer metastasen en ziekteprogressie gezien.2
De resultaten van een nieuwe analyse na een mediane follow-up van 15 jaar werden gepresenteerd door prof. dr. Freddie Hamdy (Oxford, Engeland). De follow-up was compleet voor 1.610 patiënten (98%). Ruim een derde had ziekte met een gemiddeld of hoog risico bij de diagnose. Er waren 45 mannen (2,7%) overleden aan hun prostaatkanker: 17 (3,1%) in de actief gemonitorde groep, 12 (2,2%) in de prostatectomiegroep en 16 (2,9%) in de radiotherapiegroep (p = 0,53 voor de vergelijking als geheel). De overleving bleef dus hoog, namelijk 96-97%, ongeacht de behandeling die was geloot.
Andere conclusies van prof. Hamdy waren:
- Mannen met metastasen overlijden niet noodzakelijkerwijze aan prostaatkanker.
- Mannen die overlijden aan prostaatkanker hebben bepaalde eigenschappen, die nog niet bekend zijn, en reageren niet gauw op behandeling met meerdere modaliteiten.
- De huidige methoden voor risicostratificatie zijn onbetrouwbaar; nieuwe zijn daarom gewenst.
- Prostaatkanker met een gemiddeld risico kan veilig worden toegevoegd als indicatie voor actieve monitoring.
- De lange overleving van mannen in de ProtecT-studie bij wie door screening prostaatkanker is ontdekt – ongeacht of ze worden behandeld en/of metastasen hebben – is een argument tegen het invoeren van screening bij de bevolking om prostaatkanker vroeg te helpen opsporen.
- Bij beslissingen over de behandeling moeten de baten van het terugdringen van metastasen, en van langdurige hormoontherapie en radicale behandelingen om plaatselijke progressie te stoppen, worden afgewogen tegen de kosten in termen van de impact op korte en langere termijn op het seksleven, het functioneren van de urinewegen en van de darmen.
Bronnen: