Fentanyl, tramadol of tilidine, nieuwe Europese cijfers laten zien dat een toenemend aantal patiënten met pijn door reumatische of musculoskeletale ziekten hun toevlucht nemen tot opioïden. Daarmee bestaat het risico op verslaving. Dit werd donderdag bekendgemaakt op het online congres van de European League Against Rheumatism (EULAR).
Een Catalaanse analyse laat overtuigend zien dat het gebruik van opioïden flink is toegenomen. Zo gebruikte in 2007 nog 15% van de patiënten met artrose opioïden, in 2016 was dat percentage opgelopen tot 25%. Ook in Duitsland neemt het gebruik toe. Rond de 70% van de opioïden in Duitsland wordt voorgeschreven tegen chronische pijn die niet geassocieerd is met kanker. Volgens de voorschriften kunnen deze opioïden 4 tot 12 weken gegeven worden, niet langer.
Volgens professor Ulf Müller-Ladner van de Kerckhoff-Klinik in Bad Nauheim (Duitsland) vormen de bijwerkingen een argument tegen langdurig gebruik. “Te denken valt aan misselijkheid, braken, chronische obstipatie, maar ook duizeligheid en vermoeidheid. Het grootste risico bij hen is echter het effect op het centrale zenuwstelsel: eufore of stemmingsverbeterende effecten. Dit verklaart hun sterke verslavingspotentieel. Voor de meeste patiënten is de fysieke ontwenning daarom het moeilijkst”, aldus Müller-Ladner.
Uit de cijfers blijkt dat vrouwen 4% meer risico lopen op verslaving dan mannen, en ouderen 10% meer dan jongeren. Verder blijkt dat patiënten op het platteland meer opioïden nemen dan stedelingen.
Een recent onderzoek uit IJsland laat zien dat het gebruik van opioïden vaak niet wordt stopgezet, zelfs niet nadat de bron van de pijn verdwenen is. Daarentegen neemt het gebruik juist toe. Daarom is bij patiënten met inflammatoire gewrichtsaandoeningen de dosis van hun opioïden ook steeds hoger. EULAR-voorzitter professor Iain B. McInnes uit Glasgow (Schotland) sprak donderdag van een ‘groot probleem dat moet worden opgelost’.
Bronnen:
- Langzeitanwendung von Opioiden bei chronischen nicht-tumorbedingten Schmerzen (LONTS). AWMF online. Deutsche Schmerzgesellschaft e.V.
- Xie J, et al. Temporal trends of opioid use among incident osteoarthritis patients in Catalonia, 2007-2016: a population-based cohort study. Abstract No. 3070. Presented at the EULAR 2020 E-Congress. doi: 10.1136/annrheumdis-2020-eular.3070.
- Palsson O, et al. Initiating TNF inhibitors in inflammatory arthritis does not decrease the average opioid analgesic consumption. Abstract No. 2587. Presented at the EULAR 2020 E-Congress. doi: 10.1136/annrheumdis-2020-eular.2587.