Subklassen ernstig astma te onderscheiden op basis van biomarkers

Patiënten met ernstig astma zijn op basis van een drietal biomarkers bij diagnose op te delen in 3 subgroepen, toont een latent class analysis aan.¹ De subgroepen verschillen in de mate van ziektecontrole na 1 jaar follow-up.

Biomarkers van astma worden doorgaans gebruikt om patiënten met bepaalde a priori drempelwaarden onder te verdelen in subgroepen, bijvoorbeeld voor type 2-hoog of type 2-laag astma. Italiaanse onderzoekers gingen met behulp van latent class analysis (LCA)² na, in hoeverre patiënten met ernstig astma zijn onder te verdelen in niet eerder opgemerkte subgroepen.

Hiertoe selecteerden zij 632 patiënten (GINA step 4 of 5) uit het Italian Registry on Severe Asthma (IRSA). Zij zochten binnen deze populatie naar mogelijke subgroepen op basis van 3 baseline biomarkers: de concentratie perifere eosinofiele cellen, uitgeademde stikstofoxide (FeNO), en de concentratie totaal IgE.

De LCA onderscheidde 3 subgroepen patiënten. Subgroep A, met 86% de grootste groep, bestond uit patiënten met een matige eosinofilie (gemiddeld 394/mm³), matig IgE (gemiddeld 299 kU/l) en een vrijwel normale FeNO-waarde (gemiddeld 34 ppb). Patiënten in subgroep B (5,4%) hadden een hoge mate van eosinofilie (gemiddeld 1.837/mm³), een hoge FeNO-waarde (gemiddeld (118 ppb) en matig IgE (gemiddeld 537 kU/l). Bij patiënten in subgroep C (9%) werden de hoogste IgE-waarden gemeten (gemiddeld 3025 kU/l), een vrij hoge mate van eosinofilie (gemiddeld 921/mm³) en normale FeNO-waarden (gemiddeld 31 ppb). Met name de dissociatie tussen de mate van eosinofilie en FeNO in deze subgroep is opmerkelijk, stellen de onderzoekers.

Patiënten in subgroep B hadden gemiddeld een significant lagere ACT-score (14,5 vs. 18 en 18) en een hogere incidentie van exacerbaties (4,7 vs. 3,2 en 2,9) dan patiënten in subgroep A en subgroep B. Longfunctieparameters waren niet verschillend tussen de 3 groepen. Na 1 jaar follow-up (en behandeling) waren de patiënten in subgroep B het meest verbeterd (toename van ACT-score: +6,9 vs. +3,2 en +3,8; afname incidentie exacerbaties -4,2 vs. -2,5 en -2,5).

Op basis van deze uitkomsten concluderen de onderzoekers dat de identificatie van deze subgroepen kan helpen bij het maken van behandelkeuzen.

Bronnen

1. Bilò MB. Real-world clusters of severe asthma from the Italian Registry on Severe Asthma (IRSA): a longitudinal latent class analysis. ISAF 2023, abstract OA1.
2. Sihna P, Calfee CS, and Delucchi KL. Practitioner’s guide to latent class analysis: methodological considerations and common pitfalls. Crit Care Med. 2021;49:e63–e79.