Profylaxe met doxycycline na blootstelling aan een drietal soorten seksueel overdraagbare aandoeningen blijkt weliswaar een goede effectiviteit te hebben tegen chlamydia en syfilis, maar niet tegen gonorroe. Ook een vaccin tegen gonorroe leverde minimale resultaten op; men zal dus op zoek moeten naar effectievere vaccins voor de bestrijding van gonorroe.
Aanvankelijk werd verwacht dat post-expositieprofylaxe van de combinatie doxycycline (ook wel doxyPEP genoemd) en een kandidaatvaccin (een meningitis B-vaccin) tegen gonorroe het aantal gevallen van chlamydia, gonorroe en syfilis bij homo- en biseksuele mannen aanzienlijk zou kunnen verminderen. Helaas bleek uit de finale analyse van de DoxyVAC-studie een verminderde effectiviteit van beide interventies tegen gonorroe. Ook was er onder de PEP-gebruikers die gonorroe kregen een stijging zichtbaar in doxycyclineresistentie.
In eerder onderzoek werd aanvankelijk voor doxyPEP een effectiviteit van 66% gerapporteerd voor alle 3 de seksueel overdraagbare aandoeningen (soa). Onderling waren de verschillen echter groot: zo was bij mannen zonder hiv de effectiviteit tegen chlamydia 88% en tegen syfilis 87%. Bij gonorroe lag de effectiviteit op 55%. Met het toevoegen van een meningitis B-vaccin (de gonorroebacterie is nauw verwant aan de bacterie die meningitis veroorzaakt) hoopte men de effectiviteit tegen gonorroe te verhogen.
In de interimanalyse van de studie bleken zowel doxyPEP als het vaccin significante effectiviteit te hebben tegen gonorroe. Uit de laatste analyse – waarin enkele discrepanties uit de interimanalyse zijn gecorrigeerd – volgde echter teleurstellende resultaten. De effectiviteit van doxyPEP was 33% (hierbij was gecorrigeerd voor de langere follow-up van 21 maanden in plaats van 12 maanden die in de interimanalyse werden gerapporteerd). De effectiviteit van het vaccin lag op 22%. Overigens hebben de onderzoekers niet gekeken naar de effectiviteit van zowel doxyPEP als vaccin samen, omdat men er niet van uit was gegaan dat doxyPEP enig significant effect zou hebben tegen gonorroe. Een andere reden was dat men vooral benieuwd was naar de werkzaamheid van het vaccin als monotherapie.
Bron
- Molina J-M, Berçot B, Assoumou L, et al. Final results of ANRS174 DOXYVAC: a randomized trial to prevent STIs in MSM on PrEP. CROI Congress 2024, abstract 124.