Bij mannen met overgewicht of obesitas en een lage testosteronspiegel verkleint een behandeling van 2 jaar met testosteron het risico op diabetes type 2 met ongeveer 40% meer dan alleen op grond van een leefstijlinterventie te verwachten zou zijn. De duur van dit effect, de veiligheid en de cardiovasculaire implicaties moeten nog verder onderzocht worden.
Mannen met overgewicht of obesitas hebben vaak een lage testosteronspiegel, die is geassocieerd met een verhoogd risico op diabetes type 2. De fase IIIb-trial T4DM was bedoeld om te bepalen of testosteronbehandeling kan helpen progressie naar obesitas te voorkomen of vroege diabetes om te keren. De 1007 deelnemende mannen waren tussen de 50 en 74 jaar. Ze hadden een taille van minimaal 95 cm, een testosteronspiegel van ≤ 14 nmol/l maar geen pathologisch hypogonadisme, en een verstoorde glucosetolerantie ofwel pas gediagnosticeerde diabetes type 2. Ze gingen deelnemen aan een leefstijlprogramma en werden daarnaast gerandomiseerd naar 1000 mg testosteronundecanoaat of placebo gedurende 2 jaar. Toediening vond plaats op baseline, na 6 weken en daarna om de 3 maanden. Na 2 jaar werd gekeken hoeveel deelnemers diabetes type 2 hadden (≥ 11,1 mmol/l) en hoe de glucosetolerantie was.
Na 2 jaar hadden 55 van 443 deelnemers (12%) met beschikbare data diabetes, tegen 87 van 413 deelnemers (21%) in de placebogroep, ofwel een risicodaling van 41% (RR 0,59; 95%-BI 0,43-0,80; p = 0,0007). De gemiddelde vermindering in glucose na 2 uur was respectievelijk 1,70 in de behandelgroep en 0,95 mmol/l in de placebogroep (gemiddelde vermindering 0,75 mmol/l; 95%-BI 0,40-1,10; p < 0,0001). Het behandeleffect was onafhankelijk van de uitgangswaarde van het testosteron. Vooraf gespecificeerde ernstige bijwerkingen werden gezien bij 55 van 504 deelnemers (10,9%) in de behandelgroep en bij 37 van 503 deelnemers (7,4%) in de placebogroep. De cardiovasculaire veiligheid was geruststellend.
Bron:
Wittert G, et al. Testosterone treatment to prevent or revert type 2 diabetes in men enrolled in a lifestyle programme (T4DM): A randomised, double-blind, placebo-controlled, 2-year, phase 3b trial. EAU 2021 virtual, game changing session 2.