Bloedbiomarkers voor de ziekte van Alzheimer: op weg naar klinische implementatie

Delen via:

In The Lancet Neurology is een review verschenen waarin Charlotte Teunissen (Amsterdam UMC) en collega’s een overzicht geven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van bloedbiomarkers voor de ziekte van Alzheimer. Zij richten zich met name op de drie biomarkers die het dichtst bij klinische toepassing zijn: amyloïd, p-tau en NfL. Ook bespreken ze de relatief nieuwe astrocytmarker GFAP en presenteren ze een ‘roadmap’ voor klinische implementatie.

Het gebruik van op bloed gebaseerde biomarkers voor de diagnose en prognose van de ziekte van Alzheimer nadert de klinische praktijk, zowel in gespecialiseerde centra als in de eerstelijnszorg. Dit is grotendeels te danken aan de beschikbaarheid van ultragevoelige detectiemethoden. Een cruciale volgende stap is het definiëren van de toepassing op individueel patiëntniveau.

 

Teunissen et al. verwachten dat bloedbiomarkers voor Alzheimer binnen een paar jaar klaar zullen zijn voor klinische implementatie; misschien zelfs eerder voor gebruik in klinische studies. Deze vooruitgang biedt ook perspectief voor de ontwikkeling van nieuwe biomarkers. Er zijn nog relatief weinig bloedbiomarkers om de complexiteit van de alzheimerpathologie volledig te weerspiegelen; denk aan hersenspecifieke biomarkers voor de activatie van microglia of markers synaptische disfunctie. Voor laatstgenoemde zijn neurogranineconcentraties in CSF veelbelovend gebleken; de resultaten in bloed waren echter niet eenduidig. Desalniettemin zal de opkomst van nieuwe op bloed gebaseerde technologieën kunnen bijdragen aan de identificatie van nieuwe diagnostische en prognostische biomarkers. De validatie en implementatie hiervan zullen de ontwikkeling van precisiegeneeskunde faciliteren en daarnaast zal de kennis die is opgedaan in het alzheimerveld in de toekomst ook bijdragen aan de identificatie van biomarkers voor andere vormen van dementie.

Lees ook het artikel Dementie Update 2021

Bron:

Teunissen CE, Verberk IM, Thijssen EH, et al. Blood-based biomarkers for Alzheimer’s disease: towards clinical implementation. Lancet Neurol. 2022;21:66-77.

 

Biologische processen in brein beter zichtbaar

apr 2019 | Bewegingsstoornissen, Dementie

Lees meer over Biologische processen in brein beter zichtbaar

Veiligheid en effectiviteit van nabiximols voor spasticiteit bij ‘motor-neuron disease’

apr 2019 | Neuro-musculair

Lees meer over Veiligheid en effectiviteit van nabiximols voor spasticiteit bij ‘motor-neuron disease’

Keuzehulp ondersteunt samen beslissen en therapietrouw

apr 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Keuzehulp ondersteunt samen beslissen en therapietrouw

Technologie helpt symptomen Parkinson te monitoren

mrt 2019 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Technologie helpt symptomen Parkinson te monitoren

Multidisciplinair spreekuur voor betere en betaalbare MS-zorg

mrt 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Multidisciplinair spreekuur voor betere en betaalbare MS-zorg

Raciale verschillen in biomarkers voor Alzheimer

mrt 2019 | Dementie

Lees meer over Raciale verschillen in biomarkers voor Alzheimer

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

sep 2024 | Myocardinfarct, Netvliesafwijkingen, Neuro-vasculair

Lees meer over Hoeveelheid reticulaire pseudodrusen gerelateerd aan risico op een beroerte

Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veranderingen in korteketenvetzuren hangen samen met ziekteprogressie bij patiënten met MS

De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Hoe presenteert corticale encefalitis zich bij kinderen met MOGAD?

3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over 3D-FLAIR bruikbaar voor de identificatie van neuritis optica

De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over De-escalatie geeft hoger risico op relapses en ziekteprogressie

Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Therapeutische inertie bij de behandeling van vrouwen met MS

Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kan progressie onafhankelijk van relapsactiviteit worden vastgesteld met patiëntgerapporteerde uitkomsten?

Veranderingen in structurele connectiviteit bij mensen met MS en cognitieve beperkingen

sep 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Veranderingen in structurele connectiviteit bij mensen met MS en cognitieve beperkingen

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03