Amerikaanse onderzoekers concluderen in Neurology dat een hogere expressie van het eiwit adenylaatkinase 4 in neuronen gedifferentieerd vanuit geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPSC) is geassocieerd met een lagere cognitieve reserve bij de donor. Dit komt overeen met eerdere bevindingen in hersenweefsel.
In twee eerdere studies met humaan hersenweefsel vonden de onderzoekers 12 eiwitten die waren geassocieerd met de snelheid van cognitieve achteruitgang die niet kon worden verklaard door de mate van neurodegeneratie. Ze toonden aan dat bij oudere volwassenen met vergelijkbare hersenschade, deze snelheid sterk varieerde afhankelijk van de waarden van deze eiwitten. In de hier beschreven studie werd vervolgens onderzocht of dezelfde eiwitten in geïnduceerde neuronen (iN’s) geassocieerd zijn met de cognitieve reserve van de donor.
De onderzoekers genereerden iPS-cellijnen uit gecryopreserveerde mononucleaire cellen uit perifeer bloed van oudere volwassenen die autopsie hadden ondergaan als onderdeel van de Religious Orders Study of het Rush Memory and Aging Project. Neuronen werden geïnduceerd uit iPSC’s met behulp van een standaard neurogenine 2-protocol. De proteomics-analyses werden uitgevoerd met de iN’s op dag 21.
De 53 donoren waren overleden op een gemiddelde leeftijd van 91 jaar; 36 van hen (67,9%) waren vrouw. 18 personen hadden de diagnose ziekte van Alzheimer en 34 van hen voldeden bij autopsie aan de gemodificeerde NIA Reagan-criteria voor Alzheimer. 60% van de donoren had een bovengemiddelde cognitieve reserve. Acht van de 12 kandidaateiwitten werden gekwantificeerd in de iN’s en de onderzoekers vonden dat een hogere expressie van adenylaatkinase 4 (AK4) was geassocieerd met een lagere cognitieve reserve, wat overeenkwam met de eerdere bevindingen voor AK4-expressie in de hersenen.