Met transcriptionele biomarkers is het mogelijk om luchtweginfecties met diverse virale oorzaken en ziektestadia nauwkeurig vast te stellen. Op basis hiervan kan vroegtijdig een effectieve behandeling gestart worden of kan de patiënt indien nodig in quarantaine gaan. Deze inzichten zijn waardevol in de setting van endemische en pandemische infectieziekten.
Uitbraken van virale infecties blijven een mondiaal probleem. Voorbeelden zijn uitbraken van mazelen, de pandemische uitbraak van influenza A H1N1 in 2009 en de opkomst van nieuwe coronavirussen in 2003 en 2012 en momenteel van SARS-CoV-2. Het is essentieel, zowel voor de behandeling van de patiënt zelf, als voor de volksgezondheid, om dergelijke virale luchtweginfecties vroeg en nauwkeurig vast te kunnen stellen.
Beperkingen van traditionele diagnostiek
Er zijn weinig moleculaire tools die geschikt zijn in het onderzoek van uitbraken of als leidraad voor een vroege behandeling. De traditionele diagnostische methoden die gericht zijn op pathogenen (bijv. kweek, serologie, antigeendetectie en PCR), kennen meerdere beperkingen. Ten eerste kunnen ze traag en duur zijn en weinig pathogenen detecteren. Verder kan het nodig zijn om kennis te hebben over de te testen ziekteverwekker. Met de traditionele methoden worden mogelijk geen nieuwe stammen gedetecteerd, zoals de influenza A H1N1 uit 2009 en het huidige pandemische SARS-CoV-2-virus. Bovendien kunnen deze methoden vaak geen onderscheid maken tussen een actieve infectie en kolonisatie.
Transcriptomische biomarkers
In deze prospectieve indexclusterstudie, die verscheen in The Lancet. Infectious Diseases, is gedurende een periode van 5 jaar in de Duke University (Durham, Verenigde Staten) een cohort van 1465 studenten gerekruteerd. Om indexgevallen te identificeren, volgden de onderzoekers studenten op de aanwezigheid en ernst van 8 symptomen van luchtweginfecties. In een online enquête werden de symptomen beoordeeld op een schaal van 0-4.
De indexgevallen rapporteerden volgens de gebruikte definitie een stijging van 6 punten van de cumulatieve dagelijkse symptoomscore. Verdachte indexgevallen werden bezocht door een onderzoeker, om de aanwezigheid van de gerapporteerde ziektesymptomen te bevestigen en om monsters te verzamelen. Van de 264 indexgevallen met symptomen van een luchtweginfectie werd bij 150 personen (57%) een virale oorzaak bevestigd middels een RT-PCR-test.
Nauwe contacten
Vervolgens zijn clusters van nauwe contacten van indexgevallen vastgesteld, die een verhoogd risico hadden op een symptomatische luchtweginfectie. 106 van de 555 nauwe contacten (19%) ontwikkelden gedurende de observatieperiode van 5 dagen een symptomatische luchtweginfectie met een bewezen virale oorzaak. 60 nauwe contacten (57%) hadden hetzelfde virus als hun geassocieerde indexgeval. In totaal werden 9 virussen gedetecteerd.
De transcriptomische assay gaf een nauwkeurige voorspelling van de virale infectie, indien de symptomen het ernstigste waren. De voorspelling was ook nauwkeurig in de 3 dagen daarvoor. In die periode waren de symptomen minimaal of afwezig en werd in veel gevallen (62-82%) geen virale shedding gevonden.
Eerste karakterisering
Voor zover bekend is in deze studie voor de eerste keer de presymptomatische en temporele dynamiek van transcriptomische biomarkers van de gastheer gekarakteriseerd in reactie op virale infecties bij mensen.
Bron:
McClain MT, Constantine FJ, Nicholson BP, et al. A blood-based host gene expression assay for early detection of respiratory viral infection: an index-cluster prospective cohort study. Lancet Infect Dis. 2021;21:396-404.