Herhaaldelijk een beetje te veel paracetamol slikken kan leiden tot een gevaarlijke ‘gespreide’ overdosis, waar artsen maar moeilijk een vinger achter krijgen. Dat schrijven onderzoekers van de University of Edinburgh in British Journal of Clinical Pharmacology. Zij roepen dringend op tot een goede risicoschatting voor dergelijke situaties.
Bij patiënten die een eenmalige overdosis hebben genomen, wijst een bloedspiegelbepaling van paracetamol onmiddellijk op het gevaar van de situatie. Artsen kunnen daar betrouwbaar hun actie op afstemmen. Bij patiënten die herhaaldelijk net iets te veel paracetamol slikken, valt niets af te leiden uit een medicijnspiegel, omdat deze laag is. Het gevaar is dat een arts de situatie als niet-acuut beoordeeld en de patiënt weer naar huis stuurt, wanneer zo’n patiënt zich in het ziekenhuis meldt omdat hij zich niet lekker voelt. En dat terwijl bij deze patiënten de leverschade zich langzaam opbouwt en zij misschien wel een groter gevaar lopen op sterfte dan patiënten met een eenmalige overdosis en snel behandeld moeten worden.
Gespreid
Onderzoeker Kenneth Simpson, werkzaam aan de universiteit van Edinburgh en de Scottish Liver transplantation Unit, deed retrospectief onderzoek bij 663 patiënten die waren opgenomen in de Royal Infirmary of Edinburgh met paracetamol-geïnduceerde leverschade. Van deze groep had bijna een kwart (24,2 procent) een zogenoemde ‘gespreide’ overdosis paracetamol ingenomen, meestal ter bestrijding van buik-, spier-, hoofd- en tandpijn.
Levertransplantatie
Juist deze patiënten hadden bij opname vaker lever- en hersenproblemen, aldus Simpson. Bij hen was ook vaker een nierdialyse, beademing en een levertransplantatie nodig en was het sterfterisico hoger dan van de patiënten met een eenmalige overdosering. Vergelijkbaar geldt dit ook voor patiënten die zich een dag na het nemen van een overdosis in een ziekenhuis melden.
Monitoring
“Een gespreide overdosis of patiënten die zich laat na een eenmalige overdosis melden, moeten nauwkeurig onderzocht worden en de beslissing of ze in aanmerking komen voor een antidotum dient onafhankelijk van de concentratie paracetamol te worden genomen”, meent Simpson. Hij vindt dat er grote behoefte is aan een goede monitoring om gespreide overdosering te kunnen vaststellen, nu de medicijnspiegelbepaling niet volstaat. Dokters moeten volgens hem dringend een nieuwe manier vinden om te bepalen of een patiënt naar huis gestuurd kan worden of medische behandeling behoeft.