Magnesium als nieuw hulpmiddel bij cardiovasculaire complicaties

Delen via:

Patiënten met chronische nierschade hebben een verhoogd risico te overlijden aan cardiovasculaire aandoeningen. In het promotieonderzoek van Niki Leenders is onderzocht welke rol magnesium kan spelen bij het verminderen van dit risico. 

Het verhoogde risico op het overlijden van mensen met CNS door met name hart- en vaatziekten wordt niet volledig verklaard door de traditionele cardiovasculaire risicofactoren, zoals hypertensie en roken. Dit wijst erop dat andere factoren, specifiek voor nierziekten, bijdragen aan dit risico. Magnesium zou een dergelijke risicofactor kunnen zijn. Magnesium speelt een rol in veel processen in het lichaam en is van belang voor spierfunctie, hartritme en vaatspanning. Tot voor kort heeft magnesium weinig aandacht gekregen bij mensen met CNS, en magnesiumspiegels worden niet frequent gemeten bij deze mensen. In dit onderzoek was de hypothese dat een relatief laag magnesium een risicofactor is voor cardiovasculaire ziekte bij mensen met CNS, dat magnesium verbetering geeft in het proces van het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, en dat het een aan te passen doelwit is bij mensen met CNS. 

Gunstige magnesiumwaarden

We analyseerden de associatie tussen de plasmamagnesiumconcentratie en klinisch relevante (cardiovasculaire) eindpunten bij CNS in een meta-analyse van longitudinale observationele studies bij mensen met CNS. Hierbij zagen we dat een hogere magnesiumconcentratie in bloedplasma is geassocieerd met een lager risico op algehele sterfte en op cardiovasculaire sterfte bij mensen met CNS. Opvallend was dat dit niet alleen geldt voor een normale ten opzichte van een verlaagde magnesiumconcentratie, maar zelfs magnesiumwaarden boven de normaalwaarde waren gunstiger dan normale magnesiumwaarden. In een prospectieve studie hebben we daarna onderzocht wat de plasmamagnesiumconcentraties zijn bij mensen die behandeld worden met hemodialyse en welk effect de dialysebehandeling heeft op de plasmamagnesiumconcentratie. In dit onderzoek zagen we dat de meeste mensen voorafgaand aan dialyse een magnesiumconcentratie hadden binnen de referentiewaarde en dat de hemodialysebehandeling de magnesiumspiegel verlaagde richting de ondergrens van de referentiewaarde. We concluderen daarom dat de hoeveelheid magnesium in standaard dialysevloeistof wellicht te laag is. Dit was voor ons aanleiding een multicenter dubbelblinde, gerandomiseerde, gecontroleerde studie op te zetten bij mensen die behandeld worden met hemodialyse, waarin onderzocht wordt hoe de plasmamagnesiumconcentratie veilig kan worden opgehoogd door ophoging van magnesium in de dialysevloeistof. De inclusiefase van deze studie is inmiddels afgerond. De resultaten van deze studie worden nu verder geanalyseerd en zullen daarna beschikbaar komen. 

Dieet

Daarnaast hebben we in een diermodel van chronische nierschade onderzocht wat het effect is van het toevoegen van magnesium aan het dieet op de ontwikkeling van vasculaire calcificatie. Vasculaire calcificatie is een belangrijk proces in de ontwikkeling van cardiovasculaire ziekte bij mensen met chronische nierschade. We zagen in deze studie dat er minder vasculaire calcificatie ontstaat bij proefdieren die meer magnesium in het dieet kregen. Opvallend was dat dit effect niet werd verklaard door binding van magnesium aan fosfaat in het maagdarmstelsel, maar dat magnesium geabsorbeerd werd en beschikbaar was voor inwendige effecten.

Dit promotieonderzoek brengt het belang van magnesium onder de aandacht. Het baant de weg naar toekomstig onderzoek gericht op effecten van ophoging van de plasmamagnesiumconcentratie op klinische eindpunten bij mensen met CNS. Als deze concentratie inderdaad kan worden opgehoogd door meer magnesium in de dialysevloeistof of in het dieet, en als dit verbetering geeft van klinisch uitkomsten, kan potentieel grote gezondheidswinst worden behaald. Dit zou dan kunnen helpen om cardiovasculaire ziekte en mortaliteit bij mensen met CNS te verminderen. Nu wordt doorgaans een dialysevloeistof gebruikt met een standaard magnesiumconcentratie. Daarnaast krijgen veel mensen met CNS een kaliumbeperkt dieet voorgeschreven. Dat dieet bevat ook minder magnesium doordat voedingsmiddelen die veel kalium bevatten ook magnesiumrijk zijn. Het onderzoek illustreert dat een normaalwaarde niet per definitie de optimale concentratie is voor alle mensen en het brengt het belang van een behandeling op maat onder de aandacht, zoals een meer geïndividualiseerde samenstelling van dialysevloeistof en een dieetadvies op maat. 

De Promotie

Niki Leenders promoveerde op 14 maart 2023 op het proefschrift ‘Magnesium as novel tool to decrease cardiovascular complications in chronic kidney disease’ aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar promotoren waren prof. dr. M.G. Vervloet en prof. dr. J.G.J. Hoenderop. Niki Leenders werkt momenteel als internist-nefroloog in Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar. 

Zorgdeclaratiedata bron voor nefrologisch onderzoek

mrt 2022 | Chronische nierschade

Lees meer over Zorgdeclaratiedata bron voor nefrologisch onderzoek

Kunnen ouderen toe met minder immunosuppressie na niertransplantatie?

mrt 2022 | Niertransplantatie, Ouderen

Lees meer over Kunnen ouderen toe met minder immunosuppressie na niertransplantatie?

Risico op renale bijwerkingen van TDF-gebaseerde PrEP

mrt 2022 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Risico op renale bijwerkingen van TDF-gebaseerde PrEP

Ruim 100 hulpmiddelen palliatieve zorg bij elkaar

mrt 2022 | COPD, Dementie, Hartfalen, Ouderen

Lees meer over Ruim 100 hulpmiddelen palliatieve zorg bij elkaar

ERC Starting Grant voor onderzoek naar magnesiumtekort

mrt 2022 | Diabetes

Lees meer over ERC Starting Grant voor onderzoek naar magnesiumtekort

Enkele hoogtepunten van het World Congress of Nephrology 2022

mrt 2022 | Chronische nierschade, Ouderen

Lees meer over Enkele hoogtepunten van het World Congress of Nephrology 2022

ERA Highlights 2024

2 jul 2024 om 20:30 | Chronische nierschade, Dialyse

Lees meer over ERA Highlights 2024

Cardiorenale casuïstiek in een transmurale setting

17 jun 2024 om 20:00 | Diabetes

Lees meer over Cardiorenale casuïstiek in een transmurale setting

Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

11 jun 2024 om 20:00 | Acuut nierfalen, Chronische nierschade, Niertransplantatie

Lees meer over Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

27 feb 2024 om 20:00 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

ASN Highlights 2023

28 nov 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over ASN Highlights 2023

ERA Highlights 2023

11 jul 2023 om 20:00 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico

30 mrt 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes, Hartfalen

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Een multimodaal deep-learningmodel voor de voorspelling van acuut nierfalen

okt 2024 | Acuut nierfalen

Lees meer over Een multimodaal deep-learningmodel voor de voorspelling van acuut nierfalen

Immunomodulerend effect levamisol bij kinderen met idiopathisch nefrotisch syndroom

okt 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Immunomodulerend effect levamisol bij kinderen met idiopathisch nefrotisch syndroom

Veel goed nieuws uit de FLOW-trial

okt 2024 | Chronische nierschade, Virale infecties

Lees meer over Veel goed nieuws uit de FLOW-trial

Niet minder sterfte en heropnames door gerichte correctie van hyponatriëmie

okt 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Niet minder sterfte en heropnames door gerichte correctie van hyponatriëmie

HSK21542 effectief en veilig tegen pruritus bij hemodialysepatiënten

okt 2024 | Dialyse

Lees meer over HSK21542 effectief en veilig tegen pruritus bij hemodialysepatiënten

GLP1-agonisten tijdens kankerbehandeling niet geassocieerd met hoger AKI-risico

okt 2024 | Acuut nierfalen, Immuuntherapie

Lees meer over GLP1-agonisten tijdens kankerbehandeling niet geassocieerd met hoger AKI-risico

Training in omgaan met pijn voor hemodialysepatiënten

okt 2024 | Dialyse

Lees meer over Training in omgaan met pijn voor hemodialysepatiënten

Effectiviteit en veiligheid van dapagliflozine bij gevorderde chronische nierschade

okt 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid van dapagliflozine bij gevorderde chronische nierschade

Betere immuunrespons na COVID-19-vaccinatie door vervangen MMF?

okt 2024 | Niertransplantatie, Vaccinatie

Lees meer over Betere immuunrespons na COVID-19-vaccinatie door vervangen MMF?

Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

jun 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

ERA Highlights 2023 Podcast

aug 2023 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023 Podcast

Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

nov 2020

Lees meer over Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

MedNet Nefrologie 2024-02

jul 2024

Lees meer over MedNet Nefrologie 2024-02

MedNet Nefrologie 2024-01

apr 2024

Lees meer over MedNet Nefrologie 2024-01

MedNet Nefrologie 2023-03

dec 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-03

MedNet Nefrologie 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-02

MedNet Nefrologie 2023-01

apr 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-01

MedNet Nefrologie 2022-03

dec 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-03

MedNet Nefrologie 2022-02

jul 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-02

MedNet Nefrologie 2022-01

apr 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-01