Onderbreking van adjuvante hormoontherapie bij vrouwen met borstkanker en een zwangerschapswens

Delen via:

Tot voor kort was het onduidelijk of het veilig is om bij vrouwen met vroeg-stadiumborstkanker adjuvante hormoontherapie te onderbreken ten bate van een zwangerschap. Uit meerdere publicaties van de prospectieve POSITIVE-studie blijkt nu dat na een follow-up van ongeveer 3 jaar een dergelijke onderbreking niet geassocieerd is met een hogere incidentie recidieven en deze jonge vrouwen de mogelijkheid biedt om te bevallen van een gezonde baby. Co-auteur internist-oncoloog dr. Judith Kroep (Leids Universitair Medisch Centrum) vertelt over de ins en outs van deze studie. 

Adjuvante hormoontherapie voor een periode van 5 of 10 jaar verlaagt het risico op recidieven bij patiënten met vroeg-stadium hormoonreceptor-positief (HR+) mammacarcinoom.1,2 Tegelijkertijd is deze behandeling geassocieerd met een contra-indicatie voor zwangerschap, wat een aanzienlijk negatieve impact heeft op de kwaliteit van leven bij jonge vrouwen met borstkanker.3,4 “Langdurige behandeling met adjuvante endocriene therapie past slecht bij de levensfase van deze jonge patiënten. Gelukkig is hun prognose relatief goed en gaat er veel aandacht uit naar hun kwaliteit van leven, waaronder het vervullen van de zwangerschapswens. Zo wordt in de POSITIVE-studie onderzocht of het mogelijk is om ten bate van de zwangerschap de adjuvante hormoontherapie te onderbreken”, vertelt Judith Kroep.

POSITIVE-studie

De POSITIVE-studie is een grote, internationale, prospectieve studie naar de uitkomst van adjuvante hormoontherapieonderbreking bij jonge vrouwen met stadium I-III, HR+ mammacarcinoom en een zwangerschapswens. Hierbij wordt de uitkomst in de experimentele groep vergeleken met de uitkomst in een externe controlegroep. Deze controlegroep bestond uit vrouwen met borstkanker die deelnamen aan de SOFT- of TEXT-studie en voldaan zouden hebben aan de inclusiecriteria van de POSITIVE-studie, maar bij wie de hormoontherapie niet werd onderbroken.2 Kroep: “Om aan de studie deel te kunnen nemen, moesten de vrouwen jonger zijn dan 43 jaar en adjuvante hormoontherapie hebben gehad voor een periode van minimaal 18 maanden en maximaal 30 maanden. Na een wash-outperiode van 3 maanden konden de vrouwen proberen zwanger te worden. De totale onderbreking voor eventuele zwangerschapsinterventies, de zwangerschap zelf en het geven van borstvoeding duurde maximaal 2 jaar. Vrouwen die na een onderbreking van 1 jaar nog niet zwanger waren, werd een laagdrempelig consult bij een fertiliteitsarts aangeboden. De primaire uitkomstmaat van de studie is het borstkankervrije interval (BCFI) tussen inclusie en recidief. Secundaire uitkomstmaten zijn onder andere de incidentie van metastasen op afstand en de zwangerschaps- en bevallingsuitkomsten.

“In Nederland heeft het Leids Universitair Medisch Centrum in samenwerking met de Borstkanker Onderzoek Groep (BOOG) een projectaanvraag bij KWF Kankerbestrijding gehonoreerd gekregen, waarmee de deelname aan de POSITIVE-studie gefinancierd kon worden. Patiënten die voor deelname in aanmerking kwamen, konden door de andere Nederlandse BOOG-centra worden doorverwezen. Deze samenwerking liep zo goed dat het LUMC uiteindelijk terechtkwam in de top 5 van de centra met het grootste aantal patiënten dat aan de POSITIVE-studie deelnam.”

Veilige onderbreking

Ten tijde van de primaire analyse van de POSITIVE-studie waren 516 vrouwen geïncludeerd die een mediane leeftijd van 37 jaar hadden.5 Van deze vrouwen had 93,4% stadium I-II-mammacarcinoom. “Na een mediane follow-up van 41 maanden bleek uit de resultaten van de POSITIVE-studie dat het onderbreken van de hormoonbehandeling vanwege een zwangerschapswens veilig was. De incidentie van borstkankerevents na 3 jaar was namelijk 8,9% in de experimentele groep en 9,2% in de controlegroep. Van de 497 vrouwen die voor een zwangerschap werden gevolgd, werden 368 vrouwen (74,0%) minimaal 1 keer zwanger en bevielen 317 vrouwen (63,8%) van ten minste 1 baby. In totaal werden 365 baby’s geboren. Van deze baby’s had 7,9% een laag geboortegewicht (< 2.500 g) en 2,2% een geboortedefect, welke geen significant hogere percentages zijn dan die normaal worden gezien. Overigens was het heel bijzonder en leuk om als oncoloog betrokken te zijn bij de zwangerschap en bevalling van vrouwen met borstkanker”, aldus Kroep.

48 maanden na stopzetten van de hormoonbehandeling had 76% van de patiënten de hormoontherapie weer hervat. Kroep: “Als dit niet gebeurde, kwam dit vooral doordat vrouwen langer probeerden om (nogmaals) zwanger te worden of borstvoeding gaven. Een enkele patiënt hervatte de hormoontherapie niet vanwege de bijwerkingen van deze behandeling. Op grond van deze resultaten kunnen we de patiënten geruststellen dat met de huidige follow-up het onderbreken van de adjuvante hormoontherapie veilig is. Langetermijn-follow-upresultaten zullen nog volgen.”

Fertiliteitspreservatie

Uit een aanvullende analyses van de POSITIVE-studie bleek dat de meeste vrouwen na onderbreking van de hormoontherapie binnen 6 maanden een menstruatieherstel hadden en dat vooral jonge leeftijd geassocieerd was met een korte tijd tot de zwangerschap.6 Bij vrouwen jonger dan 35, tussen 35 en 39 jaar en tussen 40 en 42 jaar was respectievelijk 63,5, 54,3 en 37,7% zwanger na 1 jaar.

Fertiliteitspreservatie werd bij 51% van de patiënten verricht in de vorm van een LHRH-analoog dan wel oöcyt- of eicelpreservatie. Bij sommige vrouwen werd zelfs een klein stukje van een eierstok ingevroren. 179 patiënten (36%) hadden bij diagnose gebruikgemaakt van eicel- of embryocryopreservatie. Plaatsing van gecryopreserveerde embryo’s was de enige geassisteerde voortplantingstechnologie die geassocieerd was met een grotere kans op zwangerschap (OR 2,41).

“Later volgt er nog een analyse met een follow-up van 10 jaar. In die analyse zal vooral gekeken worden naar de incidentie van recidieven op de lange termijn en de ontwikkeling van de kinderen die tijdens de onderbreking van de hormoontherapie werden geboren. Ook volgt er nog translationeel onderzoek naar onder andere de aanwezigheid van circulerend tumor-DNA in het plasma. Verder lijkt het me waardevol om exploratief te onderzoeken wat het effect is van een hormoontherapiepauze van langer dan de geadviseerde 2 jaar”, aldus Kroep.

Take-home message

“Op grond van de resultaten van de POSITIVE-studie zou ik behandelaren willen adviseren om fertiliteitspreservatie aan te bieden aan jonge vrouwen met vroeg-stadiumborstkanker die systeemtherapie krijgen, en bij vrouwen met een zwangerschapswens aan te geven dat onderbreking van de adjuvante hormoontherapie een optie is”, besluit Kroep.

Dit interview is verschenen in MedNet Oncologie – Special Borstkanker 2024. Ook deze artikelen zijn in de Special Borstkanker verschenen: 

Referenties

  1. Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group (EBCTCG). Aromatase inhibitors versus tamoxifen in early breast cancer: patient-level meta-analysis of the randomised trials. Lancet. 2015;386:1341-52.
  2. Francis PA, Pagani O, Fleming GF, et al. Tailoring adjuvant endocrine therapy for premenopausal breast cancer. N Engl J Med. 2018;379:122-37.
  3. Lobo RA. Potential options for preservation of fertility in women. N Engl J Med. 2005;353:64-73.
  4. Federatie Medisch Specialisten. Borstkanker; Zwangerschap en borstkanker. 
  5. Partridge AH, Niman SM, Ruggeri M, et al. Interrupting endocrine therapy to attempt pregnancy after breast cancer. N Engl J Med. 2023;388:1645-56.
  6. Azim HA Jr, Niman SM, Partridge AH, et al. Fertility preservation and assisted reproduction in patients with breast cancer interrupting adjuvant endocrine therapy to attempt pregnancy. J Clin Oncol. 2024 May 29:JCO2302292. 

Acht fysieke signalen kondigen stervensfase oncologische patiënt aan

feb 2015

Lees meer over Acht fysieke signalen kondigen stervensfase oncologische patiënt aan

Fors deel foutpositief gescreenden haakt af bij tweede bevolkingsonderzoek darmkanker

jan 2015

Lees meer over Fors deel foutpositief gescreenden haakt af bij tweede bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker leidt bij 3,6 procent tot diagnose

okt 2014

Lees meer over Bevolkingsonderzoek darmkanker leidt bij 3,6 procent tot diagnose

Kankerpatiënt vast bij Amerikaanse douane door verlies vingerafdruk

mei 2009

Lees meer over Kankerpatiënt vast bij Amerikaanse douane door verlies vingerafdruk

Multidisciplinaire behandeling van N1M0 prostaatkanker

17 mrt 2025 om 20:00 | Chirurgie, Radiotherapie, Uro-oncologie

Lees meer over Multidisciplinaire behandeling van N1M0 prostaatkanker

Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

1 okt 2024 om 12:00 | Lymfoom

Lees meer over Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

1 jul 2024

Lees meer over Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

Prostaatkanker nu en in de toekomst

25 jan 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker nu en in de toekomst

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

16 mei 2023 om 17:30

Lees meer over Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Lees meer over Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Lees meer over Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek

Lees meer over Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek

ASCO Direct™ GU 2025

vrijdag 14 feb 2025 t/m zaterdag 15 feb 2025 | Uro-oncologie

Lees meer over ASCO Direct™ GU 2025

Chicago op Schier

zondag 1 jun 2025 t/m woensdag 4 jun 2025

Lees meer over Chicago op Schier

Trastuzumab-deruxtecan verbetert progressievrije overleving bij HER2-(ultra)laag gemetastaseerd mammacarcinoom

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Trastuzumab-deruxtecan verbetert progressievrije overleving bij HER2-(ultra)laag gemetastaseerd mammacarcinoom

Betere kwaliteit van leven met radiotherapie vs. antihormonale therapie bij oudere patiënt met vroegstadium mammacarcinoom

dec 2024 | Borstkanker, Radiotherapie

Lees meer over Betere kwaliteit van leven met radiotherapie vs. antihormonale therapie bij oudere patiënt met vroegstadium mammacarcinoom

Palbociclib plus antihormonale therapie effectiever dan chemotherapie bij hoogrisico, hormoongevoelig, HER2-negatief gemetastaseerd mammacarcinoom

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Palbociclib plus antihormonale therapie effectiever dan chemotherapie bij hoogrisico, hormoongevoelig, HER2-negatief gemetastaseerd mammacarcinoom

Geen voordeel van toevoeging atezolizumab bij stadium II-III TNBC

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Geen voordeel van toevoeging atezolizumab bij stadium II-III TNBC

Schildwachtklierbiopt lijkt niet nodig bij deel patiënten met vroegstadium mammacarcinoom

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Schildwachtklierbiopt lijkt niet nodig bij deel patiënten met vroegstadium mammacarcinoom

Neoadjuvant camrelizumab verhoogt pathologische respons bij TNBC

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Neoadjuvant camrelizumab verhoogt pathologische respons bij TNBC

Kunstmatige intelligentie helpt bij voorspellen effect CDK4/6-remmers

dec 2024

Lees meer over Kunstmatige intelligentie helpt bij voorspellen effect CDK4/6-remmers

Meer duidelijkheid over meten circulerend tumor-DNA bij TNBC

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Meer duidelijkheid over meten circulerend tumor-DNA bij TNBC

Hoge risicoscore identificeert patiënten die baat hebben bij toevoegen antracyclines

dec 2024 | Borstkanker

Lees meer over Hoge risicoscore identificeert patiënten die baat hebben bij toevoegen antracyclines

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

feb 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

dec 2023 | Uro-oncologie

Lees meer over Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

MedNet Oncologie 2024-06

dec 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-06

MedNet Oncologie 2024-05

okt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-05

MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

sep 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

MedNet Oncologie 2024-04

aug 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-04

MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

MedNet Oncologie special Longkanker 2024

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2024

MedNet Oncologie 2024-03

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-03

MedNet Oncologie 2024-02

apr 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-02

MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024

mrt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024