Vermoeidheid heeft bij vroege reumatoïde artritis (RA) een dynamisch beloop. Ondanks een intensieve behandeling bereikten de meeste patiënten geen aanhoudende verbetering van de vermoeidheid. Dit is gevonden in de 2 jaar durende treat-to-target studie CareRA (Care in early RA) uit België en de verlenging met 3 jaar daarvan.
Er werden 4 vermoeidheidstrajecten geïdentificeerd: snelle, geleidelijke, voorbijgaande verbetering en vroege verslechtering. Deze vermoeidheidstrajecten waren aanwezig bij respectievelijk 10, 14, 56 en 20% van de patiënten. De patiënten met een vroege verslechtering hadden meer pijn, een slechtere mentale gezondheid en functioneerden slechter.
De volgende factoren waren voorspellend voor meer vermoeidheid gedurende 5 jaar: meer pijn, een hogere Patient Global Assessment (PGA), een grotere mate van invaliditeit, vastgesteld met de Health Assessment Questionnaire (HAQ), een lagere SF-36 mentale componenten en minder gezwollen gewrichten bij aanvang.
Een vroege remissie ging juist gepaard met een grote verbetering van de vermoeidheid na 5 jaar. Het verband tussen de Simple Disease Activity Index en vermoeidheid werd gemedieerd door PGA, pijn, mentale gezondheid en slaapkwaliteit.
Hogere vermoeidheidsniveaus na 5 jaar werden gezien bij patiënten met een grotere ervaren ziekte-impact en minder gezwollen gewrichten bij aanvang. Omgekeerd resulteerde een vroege controle van de ontsteking in een grote verbetering van de vermoeidheid op de lange termijn. Dit wijst op een vroege ‘window of opportunity’ om aanhoudende vermoeidheid te voorkomen.
Bron:
Doumen M, Pazmino S, Bertrand D, et al. Longitudinal trajectories of fatigue in early RA: the role of inflammation, perceived disease impact and early treatment response. Ann Rheum Dis. 2022 Jun 20. Online ahead of print.