Wel of geen neoadjuvante chemotherapie bij recidieflevermetastasen van dikkedarm- of endeldarmkanker?

Delen via:

Over de vraag of neoadjuvante chemotherapie voorafgaand aan lokale behandeling met een operatie of ablatie van recidief van levermetastasen bij patiƫnten met dikkedarm- of endeldarmkanker al dan niet meerwaarde heeft, bestaat veel onduidelijkheid. Als gevolg daarvan wordt nu in de klinische praktijk heel verschillend gehandeld. De COLLISION-RELAPSE-studie moet aan die onduidelijkheid een einde maken, stelt dr. Kathelijn Versteeg, medisch oncoloog en internist ouderengeneeskunde in Amsterdam UMC.

De fase III COLLISION RELAPSE-studie1 heeft een interessant uitgangspunt. Naar neoadjuvante chemotherapie gevolgd door lokale behandeling bij levermetastasen van dikkedarm- of endeldarmkanker is wel meer onderzoek gedaan ā€“ de CAIRO5-studie2 is een recent voorbeeld ā€“ maar dergelijk onderzoek heeft vooral betrekking op uitgebreide metastasering. ā€œOnze interesse ging juist uit naar de vroege terugkeer van lokale levermetastasenā€, vertelt Versteeg. ā€œEn dat is echt door de praktijk ingegeven, want in multidisciplinair overleg hebben we het er als behandelaars veel over maar nemen we niet allemaal dezelfde behandelbeslissingen. Het is dus echt tijd voor duidelijkheid.ā€

Over de vraag of wel of niet opnieuw lokale behandeling moet worden gegeven bij recidief bestaat wel consensus. ā€œDe richtlijnen zijn er duidelijk over dat hierbij moet worden gehandeld in de vorm van chirurgie of ablatieā€, zegt Versteeg. ā€œDe recente AmCORE-studie3 is een voorbeeld van de diverse onderzoeken die hierover duidelijkheid hebben gegeven. Dit is onze eigen multidisciplinaire cohortstudie waarin we onze eigen patiĆ«nten vervolgen. Maar de richtlijn op dit gebied is uiteraard op meer studies gebaseerd.ā€

Verschil in de klinische praktijk

Wel of niet handelen bij recidief is dus niet de vraag. ā€œDe discussie gaat over die chemotherapie ja of neeā€, zegt Versteeg. ā€œCentra doen dit of standaard, of nooit, of af en toe afhankelijk van bepaalde patiĆ«ntcriteria. En bij die criteria wordt de discussie al snel heel onduidelijk.ā€

Er is dus onduidelijkheid over wat het beste is voor de patiĆ«nt. ā€œEr is wel retrospectief onderzoek geweest, maar de resultaten daarvan zijn zeer wisselendā€, zegt Versteeg. ā€œPatiĆ«nten die heel snel metastasen krijgen, kunnen zeker gebaat zijn bij chemotherapie, maar in die bevinding zit de nodige bias. Het is dus echt tijd om het nu goed, gerandomiseerd uit te zoeken.ā€ Specifiek over de meerwaarde van neoadjuvante chemotherapie dus. ā€œNaar de mogelijke waarde van adjuvante chemotherapie wordt al meer onderzoek gedaanā€, vertelt Versteeg. ā€œStudies daarnaar laten heel wisselende uitkomsten zien. In Nederland passen we die adjuvante chemotherapie niet toe. We laten die niet alleen achterwege vanwege die wisselende resultaten, maar ook omdat de behandeling zelfs schadelijk kan zijn.ā€œ

Fase III-studie

De meerwaarde van de neoadjuvante chemotherapie voor de beschreven patiĆ«ntengroep gaat nu dus onderzocht worden in de fase III multicenter COLLISION RELAPSE-studie, waarin 360 patiĆ«nten gelijkwaardig worden gerandomiseerd. De ene helft krijgt de behandeling waarbij de recidiefuitzaaiingen direct worden behandeld door een operatie of ablatie. De andere helft krijgt de behandeling met neoadjuvante chemotherapie gevolgd door de operatie of ablatie.Ā 

Het primaire eindpunt van de studie is duidelijkheid bieden over de vraag of neoadjuvante chemotherapie superieur is boven directe behandeling met een operatie of ablatie. ā€œWe hebben heel bewust algehele overleving vooropgezet als primair eindpuntā€, vertelt Versteeg. ā€œNatuurlijk hebben we secundaire eindpunten: progressievrije overleving, lokale tumorcontrole, toxiciteit, kwaliteit van leven en kosteneffectiviteit. Maar we vinden dat algehele overleving voorop moet staan omdat we weten dat na de eerste lokale behandeling bij recidief bij 64 tot 85% van de patiĆ«nten de ziekte toch weer terugkeert. We willen dus weten of we dat percentage met neoadjuvante chemotherapie omlaag kunnen krijgen. Progressievrije overleving is zeker ook belangrijk, maar eigenlijk wil je die chemotherapie niet geven als die niet tot langere overleving leidt. De behandeling geeft ook bijwerkingen tenslotte, en daaraan wil je patiĆ«nten alleen blootstellen als je ze er echt mee geneest.ā€

In- en exclusiecriteria

De behandeling van de onderzoeksgroep in het kader van de studie wordt in maximaal 12 weken gegeven, in 4 of 6 cycli. GeĆÆncludeerd worden patiĆ«nten met dikkedarm- of endeldarmkanker en recidief in de lever binnen een jaar na de eerdere behandeling van levermetastasen. Ze dienen 18 jaar of ouder te zijn, voldoende algemene lichamelijke conditie te hebben en mogen tijdens de behandeling niet zwanger zijn of worden. Er mogen maximaal 5 recidiefuitzaaiingen zijn en er mag geen sprake zijn van uitzaaiingen buiten de lever. PatiĆ«nten hebben Ć³f nog geen chemotherapie gehad als behandeling, Ć³f hebben in het verleden een goede reactie gehad op de chemotherapie.Ā 

ā€œDe duidelijkheid die we willen creĆ«ren over de meerwaarde van de neoadjuvante chemotherapie heeft betrekking op een flinke patiĆ«ntenpopulatieā€, zegt Versteeg. ā€œImmers, 50% van de patiĆ«nten met dikkedarm- of endeldarmkanker ontwikkelt levermetastasen. En zoals ik al aangaf, is bij een groot aantal van hen sprake van recidief na de eerste behandeling.ā€Ā 

Open voor inclusie

De COLLISION RELAPSE-studie is recentelijk goedgekeurd door de medisch-ethische toetsingscommissie en is nu open voor inclusie van de eerste patiĆ«nten. Behalve het Amsterdam UMC, waar Versteeg werkt, participeren ook het Leids Universitair Medisch Centrum, het Maxima Medisch Centrum en de Noordwest Ziekenhuisgroep in de studie en zijn er een aantal centra in afwachting van opening.Ā 

ā€œDe eerste resultaten kunnen over 3 tot 4 jaar verwacht wordenā€, vertelt Versteeg. ā€œDe verwachting is dat die eindelijk duidelijkheid zullen gaan geven over de vraag of de adjuvante chemotherapie bij patiĆ«nten met dikkedarm- of endeldarmkanker voorafgaand aan de lokale behandeling bij recidiefleveruitzaaiingen nu wel of niet meerwaarde heeft. Of dit al dan niet het geval zal zijn, kan ik op dit moment echt niet inschatten. We doen de studie niet vanuit het perspectief dat we weten dat het beter is en dat nu willen bewijzen. Het gaat erom dat we zekerheid krijgen over wat het best is voor de patiĆ«nt, en dat kan echt beide kanten opgaan.ā€

Referenties:

  1. Neoadjuvant systemic therapy (CAPOX+/-B FOLFOX+/-B FOLFIRI+/-B) and Repeat local treatment in Recurrence and Colorectal Cancer and Surgery – Clinical Trials Registry – ICH GCP
  2. Punt C, Bond M, Bolhuis K et al. FOLFOXIRI + bevacizumab versus FOLFOX/FOLFIRI + bevacizmab in patients with initially unresectable colorectal liver metastases (CRLM) and right-sided and/or RAS/BRAFV600E-mutated primary tumor: Phase III CAIRO5 study of the Dutch Colorectal Cancer Group. J Clin Oncol.2022;40:suppl.17, LBA3506.Ā 
  3. Dijkstra M, Nieuwenhuizen S, Puijk R et al. Thermal ablation compared to partial hepatectomy for recurrent colorectal liver metastases: an Amsterdam Colorectal Liver Met Registry (AmCORE) study. Cancers 2021;13:2769.

Deelname onderzoek baarmoederhalskanker wordt makkelijker

jul 2023 | Gynaecologische oncologie, Virale infecties

Lees meer over Deelname onderzoek baarmoederhalskanker wordt makkelijker

Project tegen verspilling van dure medicijnen krijgt landelijk vervolg

jul 2023

Lees meer over Project tegen verspilling van dure medicijnen krijgt landelijk vervolg

Endocriene therapie na borstkanker veilig te onderbreken vanwege zwangerschapswens?

jul 2023 | Borstkanker

Lees meer over Endocriene therapie na borstkanker veilig te onderbreken vanwege zwangerschapswens?

Perianale Crohn en de ontwikkeling van colorectaal en anuscarcinoom

jul 2023 | IBD, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Perianale Crohn en de ontwikkeling van colorectaal en anuscarcinoom

ā€˜Gezamenlijk echt anders gaan denken en werkenā€™

jul 2023

Lees meer over ā€˜Gezamenlijk echt anders gaan denken en werkenā€™

Nieuwe beeldvormingstechnieken helpen bij opsporen oogmelanoom

jul 2023 | Dermato-oncologie, Immuuntherapie

Lees meer over Nieuwe beeldvormingstechnieken helpen bij opsporen oogmelanoom

Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

1 okt 2024 om 12:00 | Lymfoom

Lees meer over Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

OpioĆÆden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over OpioĆÆden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

1 jul 2024

Lees meer over Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) ā€“ diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) ā€“ diagnosis and management

Keynote webinar: Spotlight on antibodyā€“drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibodyā€“drug conjugates in cancer

Prostaatkanker nu en in de toekomst

25 jan 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker nu en in de toekomst

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

16 mei 2023 om 17:30

Lees meer over Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

Borstkanker; een update op alle vlakken

9 mei 2023 om 20:00 | Borstkanker, Neuro-oncologie

Lees meer over Borstkanker; een update op alle vlakken

Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Lees meer over Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Lees meer over Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuĆÆstiek

Lees meer over Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuĆÆstiek

ASCO Directā„¢ GU 2025

vrijdag 14 feb 2025 t/m zaterdag 15 feb 2025 | Uro-oncologie

Lees meer over ASCO Directā„¢ GU 2025

Behandeling met immuuncheckpointremmers is veilig bij mensen met hiv en kanker

nov 2024 | HIV, Immuuntherapie, Longoncologie, Virale infecties

Lees meer over Behandeling met immuuncheckpointremmers is veilig bij mensen met hiv en kanker

GLP1-agonisten tijdens kankerbehandeling niet geassocieerd met hoger AKI-risico

okt 2024 | Acuut nierfalen, Immuuntherapie

Lees meer over GLP1-agonisten tijdens kankerbehandeling niet geassocieerd met hoger AKI-risico

Computerondersteunde diagnose poliepen minder specifiek in proximale colon

okt 2024 | Endoscopie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Computerondersteunde diagnose poliepen minder specifiek in proximale colon

Poeptransplantatie verbetert effect immuuntherapie bij nierkanker

okt 2024 | Immuuntherapie, Uro-oncologie

Lees meer over Poeptransplantatie verbetert effect immuuntherapie bij nierkanker

Verhoogd risico op maagkanker bij migrantengroepen

okt 2024 | Bacteriƫle infecties, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Verhoogd risico op maagkanker bij migrantengroepen

Drie studies geven richting aan verfijning behandeling colorectaal carcinoom

okt 2024 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Drie studies geven richting aan verfijning behandeling colorectaal carcinoom

Melanoom in vroeg stadium op het spoor

okt 2024 | Dermato-oncologie

Lees meer over Melanoom in vroeg stadium op het spoor

Melanoom snel in beeld met kunstmatige intelligentie

sep 2024 | Dermato-oncologie

Lees meer over Melanoom snel in beeld met kunstmatige intelligentie

Trastuzumab-deruxtecan bij gevorderde HER2+ borstkanker met hersenmetastasen

sep 2024 | Borstkanker

Lees meer over Trastuzumab-deruxtecan bij gevorderde HER2+ borstkanker met hersenmetastasen

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

feb 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

dec 2023 | Uro-oncologie

Lees meer over Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

Podcast pancreascarcinoom

dec 2022 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Podcast pancreascarcinoom

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

MedNet Oncologie 2024-05

okt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-05

MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

sep 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

MedNet Oncologie 2024-04

aug 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-04

MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

MedNet Oncologie special Longkanker 2024

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2024

MedNet Oncologie 2024-03

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-03

MedNet Oncologie 2024-02

apr 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-02

MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024

mrt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024

MedNet Oncologie 2024-01

feb 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-01